Spor taraftarlarının işlev dışı davranışlarını etkileyen faktörlerin incelenmesi: Kolektif narsisizm ve gurur duygularının rolü

Küçük Resim Yok

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Araştırmanın amacı; spor taraftarlarının gurur duyguları ve işlev dışı davranış biçimleri arasındaki ilişkide kolektif narsisizmin aracılık etkisini ortaya koyan kavramsal bir model oluşturmak ve test etmektir. Değişkenler arasındaki nedensel ilişkilerin belirlenmesi ve tasarlanan kavramsal modelin test edilmesi sırasında Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) kullanılmıştır. Araştırma modelinde gurur duyguları bağımsız değişken, işlev dışı taraftar davranışı bağımlı değişken ve kolektif narsisizm aracı değişken olarak yer almıştır. Araştırmanın örneklemini; İzmir, Ankara ve İstanbul illerinde seçkisiz örnekleme yöntemiyle seçilen 415 spor taraftarı oluşturmaktadır. Araştırmada; taraftarların takımlarına yönelik gurur duygularını ölçebilmek amacıyla Gordon, Yoshida, Nakazawa ve Bass (2021) tarafından geliştirilen "Gurur Duyguları" ölçeği; ve kolektif narsisizm yönelimlerini ölçebilmek amacıyla Golec de Zavala, Cichocka, Eidelson ve Jayawickreme (2009) tarafından geliştirilen, Larkin ve Fink (2019) tarafından spor takımı bağlamına uyarlanan "Kolektif Narsisizm" ölçeğinin Türkçe uyarlamaları yapılmıştır. Diğer yandan çalışma kapsamında; spor taraftarlarının işlev dışı davranışları belirleyebilen, 12 madde ve 4 boyuttan oluşan "İşlev Dışı Taraftatar Davranışı Ölçeği" (İDTDÖ) geliştirilmiştir. Verilerin analizinde, SPSS 26, AMOS 23 ve SPSS Process Macro v4.3 programları kullanılmıştır. Tasarlanan kavramsal model doğrulayıcı faktör analizi, regresyon analizleri ve Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM) ile test edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda; spor taraftarlarının takımlarının belirli unsurlarına yönelik oluşturdukları gurur duygularının, işlev dışı davranışlarını pozitif yönde ve anlamlı düzeyde etkilediği, aynı zamanda kolektif narsisizmin, gurur duyguları ve işlev dışı davranış biçimleri arasındaki ilişkide aracı rol oynadığı belirlenmiştir.
Our study aims to construct and test a conceptual model that reveals the mediating effect of collective narcissism on the relationship between sports fans' pride feelings and dysfunctional behaviors. Structural Equation Modeling (SEM) was used to determine the causal relationships between variables and to test the designed conceptual model. In the research model, pride feelings were included as an independent variable, dysfunctional fan behavior as a dependent variable, and collective narcissism as a mediating variable. The sample of the research consists of 415 sports fans selected according to convenience sampling method in Izmir, Ankara, and Istanbul. In the study, Turkish adaptations of the "Pride Feelings" scale developed by Gordon, Yoshida, Nakazawa, and Bass (2021) and the "Collective Narcissism" scale developed by Golec de Zavala, Cichocka, Eidelson, and Jayawickreme (2009) and were adapted to the sports team context by Larkin and Fink (2019). On the other hand, within the scope of the research, the "Dysfunctional Fan Behavior Scale", which consists of 12 items and 4 dimensions, was developed to determine the dysfunctional behaviors of sports fans. SPSS 26, AMOS 23, and SPSS Process Macro v4.3 programs were used to analyze the data. The designed conceptual model was tested with confirmatory factor analysis, regression analysis, and structural equation modeling. As a result of the analyses, it was determined that the pride feelings that sports fans formed towards certain elements of their teams positively and significantly affected dysfunctional behaviors, and at the same time, collective narcissism played a mediating role in the relationship between pride feelings and dysfunctional behaviors.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Sosyoloji, Sociology, Spor

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye