İzmir duygu içerikli sözcük seti geliştirme çalışması

Bu projenin amacı algı, dikkat, bellek, sosyal muhakeme, duygu alanlarında yapılan çalışmalarda sıklıkla kullanılan duygu içerikli sözcüklerden oluşan bir uyaran setinin ülkemiz kültür ve diline uygun olarak oluşturulup norm çalışmalarının yürütülmesidir. Katılımcılar Türkçe kelimeleri değerlendirirken duyguların boyutsal olarak ele alındığı yaklaşıma uygun olarak duygusal değerlik (pozitif-negatif) ile uyarıcılık boyutları açısından ve de duygular için spesifik yaklaşım temelinde mutluluk, kızgınlık, üzüntü, korku ve tiksinme kategorileri için öznel olarak puanlamışlardır. Ayrıca değerlendirdikleri her bir kelime için kelimenin somutluk ve soyutluk özelliğine yönelik yargılarda bulunmuşlardır. Her bir kelime için katılımcılar tarafından yapılan değerlendirmelerin ortalamaları alınarak kelimelerin norm değerleri hesaplanmıştır. Yapılan analiz sonuçları literatürdeki farklı kültürlerde yapılan benzer duygusal kelime standardizasyon çalışmaları ile tutarlı olarak; kelimelerin değerlik puanlarının arttığı ve azaldığı durumlarda uyarıcılık puanlarının da artış gösterdiğini göstermiştir. Bu ilişkiye bakarak pozitif ve negatif değerliği yüksek kelimelerin uyarıcılık etkilerinin de güçlü olduğunu söyleyebiliriz. Kelimelerin duygu kategori puanları arasındaki ilişkiye bakıldığında ise mutluluk kategorisinin kızgınlık, üzüntü, korku ve tiksinme ile anlamlı negatif korelasyonlar gösterdiği bulunmuştur. Buna karşın, mutluluk dışındaki kategorilerin aralarında pozitif korelasyonlar görülmüştür. Kelimelerin bir duygu kategorisine ait olabilmesi için o kategoride 50 ve üzerinde bir puan alması gerekmektedir. Kelimeler bu kritere göre sınıflandırıldığında, en fazla kelime mutluluk kategorisine (844 kelime); en az kelime ise tiksinme kategorisine (274 kelime) aittir. Kelimelerin somutluk puan ortalamaları incelendiğinde ise mutluluk ve korku kategorisinin en yüksek somutluk puanına sahip kategoriler olduğu görülmüştür.;Duygu içerikli kelimeler, kategorik duygu standardizasyonu, boyutsal duygu standardizasyonu.;Emotional words, categorical emotion standardization, dimensional emotion standardization.