Kalp yetmezliğinde sağlık davranışları ve yaşam kalitesi ilişkisinin incelenmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2002
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışma, kalp yetmezlikli hastalarda sağlık davranışları, sağlığa verilen önem ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla analitik bir çalışma olarak planlanıştır. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Kardiyoloji Servisine ve Kalp Yetmezliği Polikliniğine Mayıs 2001-Kasım 2001 tarihleri arasında başvuran ve kalp yetmezliği tanısı alan 102 hasta çalışma kapsamına alınmıştır. Çalışmada veriler, araştırmacı tarafından ilgili literatürler doğrultusunda hazırlanan hasta bilgi formu, Leary ve Jones tarafından geliştirilen ve geçerlilik, güvenirlik çalışmaları yapılan Yaşam Kalitesi Ölçeği, Esin tarafından geçerlilik ve güvenirlik çalışmaları yapılan ve Enç tarafından kalp yetmezlikli hastalara uygulanan Sağlığın Önemi Ölçeği, Enç tarafından geliştirilen, geçerlilik ve güvenirlik çalışmaları yapılan Sağlık Davranışları Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. İlk aşamada;Yaşam Kalitesi Ölçeği 30 kalp yetmezlikli hastada geçerlilik ve güvenirlik çalışması yapılarak Türk toplumuna uyarlanmıştır. Yaşam Kalitesi Ölçeğinin geçerlilik aşamalarında ilk olarak dil geçerliliği çalışmaları yapılmıştır. Daha sonra içerik geçerliliğini saptamak için uzman görüşleri alınmış ve Kendall İyi Uyuşum Katsayısı hesaplanmıştır (W(35)= 0.2356, p<0.05). Yaşam Kalitesi Ölçeğinin güvenirlik çalışmaları sonucu ölçeğin test-tekrar test güvenirlik katsayısı ,8759 bulunmuştur. Birinci ve ikinci uygulamalar için cronbach alfa değerleri ,90 ve ,75 bulunmuştur. Elde edilen verilerin değerlendirilmesinde, yüzdelik, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Pearsonʼs Moment Product Correlation Analysis kullanılmıştır. Yaşam kalitesi ve sağlık davranışları ile sosyo-demografik ve hastalığa ait özellikler arasındaki farklılığın kaynağını saptamak için Tukey-HSD Post Hoc testi yapılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, hastaların yaşam kalitesinin orta düzeyde olduğu (puan ortalaması 50.3431) ve yaşam kalitesinin cinsiyet, eğitim durumu, hastaneye yatma durumu, egzersiz yapma durumu, kalp yetmezliği sınıfı ve sağlık durumunun algılanmasından etkilendiği, yaş gruplarından, beden yapısından, kalp yetmezliği tanısının belirlenme zamanından, diyete uyma durumundan, ilaçları reçeteye göre kullanma durumundan, düzenli doktor kontrollerine gitme durumundan, EF değerinden ve pulmoner basınçtan etkilenmediği saptanmıştır. Hastaların sağlık davranışlarının (ortalama puan 59.2549) orta düzeyde olduğu ve sağlık davranışlarının cinsiyet, eğitim durumu, diyete uyma durumu, ilaçları reçeteye göre kullanma durumu ve düzenli doktor kontrollerine gitme durumundan etkilendiği belirlenmiştir. Sağlık davranışları üzerine yaşın, beden yapısının, kalp yetmezliği tanısının belirlenme zamanının, hastanede yatma durumunun, egzersiz yapma durumunun, KY sınıfının, EF değerlerinin, pulmoner basıncın ve sağlık algılamasının etkisinin olmadığı saptanmıştır. Sağlığa verilen önem (puan ortalaması 8.75) ortalama değerin üzerinde bulunmuştur ve sağlığa verilen önem ile sosyo-demografik ve hastalıkla ilgili özellikler arasında anlamlı bir fark saptanmıştır. Hastaların yaşam kalitesi ile sağlık davranışları arasında pozitif bir ilişki olduğu, hastaların yaşam kalitesi puanı arttıkça sağlık davranışları puanının da anlamlı olacak şekilde artığı saptanmıştır. Sağlığa verilen önem ile yaşam kalitesi arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Sağlığa verilen önem ile sağlık davranışları arasında da anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Çalışmanın bu sonuçları doğrultusunda çeşitli öneriler getirilmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kalp yetmezliği, sağlık davranışları, sağlığın önemi, yaşam kalitesi., Heart failure, health behaviours, importance of health, quality of life., İç Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı
