Kadavradan Böbrek Naklinde Alıcı-Verici Eşleştirmesi Için Istatistik Karar Destek Sistemlerinin Geliştirilmesi
Küçük Resim Yok
Tarih
2022
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Kronik böbrek yetmezliğinin optimal tedavi önerisi böbrek naklidir. Kadavradan böbrek naklinde temel sorun alıcı-verici eşleştirmesidir. Eşleştirmeler, klinik deneyime dayalı geliştirilen kurallara göre yapılmaktadır. Bu durum Amerika Birleşik Devletleri?nde 2010?lu yıllardan itibaren istatistik karar sistemi doğrultusunda değişmeye başlamıştır. Ülkemizde merkezi alıcı bekleme havuzundaki hastaların klinik-laboratuvar verilerine göre eşleştirme yapılır. Merkezi eşleştirme kararları için istatistik karar destek sisteminin geliştirilmesi önemlidir. Bu projede, en çok böbrek nakli yapan, izleyen dokuz organ nakli merkezinin kadaverik böbrek nakil verileri retrospektif değerlendirilerek, istatistik karar destek sistemlerinin geliştirilmesi, alıcı-verici eşleştirmesi için istatistik model tahminlemek amaçlanmıştır. Çalışmadaki organ nakli merkez verileriyle kimlik bilgisi içermeden veri tabanı oluşturuldu. İki alt projesi bulunmaktadır. Alt proje 1?de kadaverik böbrek nakli eşleştirmesi için klinik kararlar geliştirilmiş, alt-proje 2?de Ege Üniversitesi Doku Tipi Labaratuvar verilerinden doku tipi sıklığı belirlenmiştir. Bu bilgiler ana projenin değişken ve modellerin belirlenmesinde kullanılmıştır. Ulusal modellerin tahminlenmesinde cox-regresyon analizi uygulanmıştır. Ana projede dokuz merkez verisi ile alıcı-veri yaşının 50 üzerinde olması, diyalizde geçirilen süre risk olarak, HLA-B uyumu, primer hastalığın glomerülonefrit olması koruyucu olarak saptanmıştır. Bu veri setinde HLA-DR uyumsuz nakil sayısı çok az olduğu için önemi belirlenememiştir. Proje paydaşlarından sağlık bakanlığı sisteminden 2008-2021 arası tüm kadaverik böbrek nakli verisine ulaşılarak, 7320 hastanın kadaverik böbrek nakli verisi analiz edildi, ulusal karar sistemi için İki model belirlenmiştir. İlk modelde yalnızca alıcı ve verici yaşının 52 yaş üzeri bulunması risk ve HLA-DRB1 uyumu koruyucu olarak belirlenmiş. İkinci modelde bu değişkenlere ek olarak, alıcının ağırlığının 80 kg üzerinde ve HLA-B27 doku tipi varlığı risk olarak belirlenmiştir. HLAB27 otoimmun hastalıkların belirteci olarak modele dahil edildi ve risk olarak saptanması ülkemize özgü bir bulgudur. Proje sonuç verileri, eşleştirme sisteminde değerlendirilmek üzere Sağlık Bakanlığı Doku ve Organ Nakli Daire Başkanlığına ön sunumu yapılmıştır.
Açıklama
15.11.2022
Anahtar Kelimeler
Kadavra böbrek nakli, Oransal Hazard Regresyon Modeli, istatistik karar destek sistemi
