Çankırı yaran geleneğinin tarihi kültürel kökenleri ve müzik uygulamaları
dc.contributor.advisor | Altınay, Reyhan | |
dc.contributor.author | Ekim, Gökhan | |
dc.date.accessioned | 2024-08-19T19:52:07Z | |
dc.date.available | 2024-08-19T19:52:07Z | |
dc.date.issued | 2009 | |
dc.department | Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı | en_US |
dc.description.abstract | Eski Türkler Toplumu'nda Toy, Şölen gibi eğlenceler vasıtasıyla bir araya gelen insanların, belirli kural ve gelenekler çerçevesinde gerçekleştirmiş oldukları toplantılardan çeşitli kaynaklarda bahsedilmektedir. Doğu Türkistan'dan Makedonya'ya kadar geçmişteki özelliklerinin bir kısmının korunarak günümüzde de yaşatıldığı bu toplantılar, farklı adlarla Anadolu'da da yaşatılmaktadır. Selçuklu ve Osmanlı Devletleri döneminde, sosyal, siyasi, askeri ve ekonomik bir teşkilat olarak yer almış olan Ahi Teşkilatı'nı uzantısı olarak da kabul edilmiş Yâran Geleneği, geçmişte daha çok ?sohbet? adıyla anılmış, sonraları ise, topluluk üyelerine verilmiş olan ?Yâran? yada ?Yaren? adlandırmaları, anlam genişliğine uğrayarak, topluluğu ve toplantıyı ifade edecek biçime bürünmüştür. Yirmi dört kişiden oluşan Yâran Topluluğu'nun, günümüzde, Büyük Başağa, Küçük Başağa ve Reis adlarıyla anılan yöneticileri bulunmakta, toplantıda hizmeti ve işleyişi sağlayan savuş adı verilen bir de görevli bulunmaktadır. Toplantının gerçekleştirileceği mekana girişten itibaren görülen hiyerarşik yapılanma ve buna bağlı olarak geliştirilmiş kurallı ve disiplinli işleyiş toplantının sonuna kadar sürdürülmektedir. Mani, bilmece, tekerleme, seyirlik oyunlar, türküler, yöresel yiyecekler, yöresel giysiler, halk hukukunun bir uygulaması olan Yâran Mahkemesi gibi farklı sözlü gelenek ürünleri toplantı boyunca sergilenmektedir. Müzik uygulamalarının da, ağırlıklı bir yer işgal ettiği Yâran Geleneği'nde seslendirilen yöresel ezgilerin yanında, Anadolu'nun farklı yörelerinde de seslendirilmekte olan eserler de bulunabilmektedir | en_US |
dc.description.abstract | In society of old Turks, the people came together by means of amusement like, toy, şölen. It is mentioned that there are some determined rules and traditions in theie meeting. East Türkistan to Macedonia a part of pecularity meeting is protected in past. Nowadays, the meetings have stil gone on and it is known that different names.In period of Ottaman and Selçuklu Goverments, Yâran tradition is situated being social, political, military and economic an organise. The Yâran tradition was commenmorated, called ?Sohbet?, in past.After that, the members of community are called Yâran or Yâren, means of community or meeting. This community ocurs 24 persons. In nowadays, this community of managers are known that Büyük Başağa, Küçük Başağa and Reis. The other one there is a commisioned called Çavuş in meeting. There is hierarcy in meting.Monia, enigma, tongue twister, folk song, local comstible, local clothes are application of folk laws.Applications of music, local tune is extremely important in Yâran tradition. The other one, the different regions of Anatolia, the traces have stil gived voice to. | en_US |
dc.identifier.endpage | 317 | en_US |
dc.identifier.startpage | 1 | en_US |
dc.identifier.uri | https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=sY7m19PfcL6F1NUw-cr80Au_1-yvZiq0biOjC2AuLuh3jtuPS6tu8jk23EpEHA7E | |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11454/88587 | |
dc.identifier.yoktezid | 389973 | en_US |
dc.language.iso | tr | en_US |
dc.publisher | Ege Üniversitesi | en_US |
dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
dc.subject | Halk Bilimi (Folklor) | en_US |
dc.subject | Folklore | en_US |
dc.subject | Müzik | en_US |
dc.subject | Music | en_US |
dc.subject | Ahilik | en_US |
dc.subject | Akhism | en_US |
dc.subject | Gelenekler | en_US |
dc.subject | Traditions | en_US |
dc.subject | Halk kültürü | en_US |
dc.subject | Folk culture | en_US |
dc.subject | Halk müziği | en_US |
dc.subject | Folk music | en_US |
dc.subject | Halk odaları | en_US |
dc.subject | Public rooms | en_US |
dc.subject | Halk tiyatrosu | en_US |
dc.subject | Folk theatre | en_US |
dc.subject | Halk türküleri | en_US |
dc.subject | Folk songs | en_US |
dc.subject | Yarenlik | en_US |
dc.subject | Yarenlik | en_US |
dc.subject | Çankırı | en_US |
dc.subject | Çankırı | en_US |
dc.title | Çankırı yaran geleneğinin tarihi kültürel kökenleri ve müzik uygulamaları | en_US |
dc.title.alternative | Çankiri yaran tradition's historic, cultural sources and music practices | en_US |
dc.type | Doctoral Thesis | en_US |