Nöroloji kliniğinde antiepileptik tedavi takibi yapılan hastaların nöbet kontrollerinin klinik eczacılık yaklaşımıyla retrospektif olarak değerlendirilmesi
dc.contributor.advisor | Çetin Uyanıkgil, Emel Öykü | |
dc.contributor.author | Say, İskender | |
dc.date.accessioned | 2025-03-24T13:04:23Z | |
dc.date.available | 2025-03-24T13:04:23Z | |
dc.date.issued | 2024 | |
dc.department | Ege Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Temel Eczacılık Bilimleri Bölümü, Klinik Eczacılık Ana Bilim Dalı | |
dc.description.abstract | Epilepsi, dünyada en sık görülen nörolojik hastalıklardan biridir. Yapılan pek çok çalışmada klinik eczacının epilepsi hastasında nöbet kontrolündeki katkısı ve artan hasta uyuncu gösterilmiştir. Bu çalışmada epilepsi tanılı hastaların başvuruları retrospektif olarak incelenerek nöbet kontrolünü etkileyen faktörlerin belirlenmesi ve klinik eczacılık yaklaşımının nöbet kontrolündeki öneminin vurgulanması amaçlanmıştır.Yöntem: Çalışmamıza 2020-2023 tarihleri arasında epilepsi tedavisi nedeniyle ≥3 aydır takip edilen ≥2 antiepileptik ilaç kullanan, ≥18 yaş hastalar dahil edildi. Hastaların demografik, hastalık ve ilaçla ilgili verileri kaydedildi. Son bir ayda en az bir nöbet geçiren hastalar nöbet kontrolsüz olarak sınıflandırıldı. İlaç etkileşimleri Lexicomp® veri tabanı kullanılarak değerlendirildi ve klinik eczacı tarafından nöbet ile ilişkili olabilecek veya klinik olarak anlamlı etkileşimler olarak sınıflandırıldı. Bulgular: Yaş ortalaması 36,21±1,34 olan 180 hastanın 94'ü erkekti. Hasta başına kullanılan ilaç sayısı medyanı 2 (2-6) ve mevcut ilaç etkileşimi sayısı medyanı 1 (1-5)'di. Hastaların yaşı ve hastalık sayısı ile ilaç etkileşimi sayısı arasında sırasıyla orta ve güçlü pozitif korelasyon saptandı (rs=0,438, rs=0,742, p= 0,000). Nöbet ile ilişkili olabilecek en sık kullanılan antiepileptik ilaç kombinasyonu valproik asit-lamotrijin olarak belirlendi. Hastaların 8'inde (%4,4) nöbetle ilişkili olabilecek etkileşim, 7 hastada (%3,89) klinik anlamlı etkileşim saptandı. Nöbet ile işkili olabilecek etkileşimi olan hastaların yaş ortalaması olmayanlardan daha yüksekti (55,38 ±11,21 ve 35,32 ±1,27, p<0,01). Kırk hasta nöbet artışı ile başvururken, 123 hastada kullanılan antiepileptik ilaçlar NICE kılavuzuna uygun olmasına karşın nöbetleri kontrol altında değildi. En az nöbet kontrolünün juvenil miyoklonik nöbet geçiren hastalarda, en iyi nöbet kontrolünün ise tonik klonik nöbet geçiren hastalarda olduğu saptandı (p<0,01). İlaca bağlı olabilecek en sık şikâyet olan tremor valproik asit ile ilişkilendirildi. Cinsiyet, yaş artışı ve yaşın ≥65 olmasının son 1 ayda geçirilen nöbet sayısını etkilemediği, komorbidite sayısı, ilaç sayısı ve polifarmasi varlığının ise nöbet kontrolünü etkilemediği belirlendi. İlaca bağlı olabilecek şikâyeti olan hastalarda şikâyeti olmayan hastalara göre daha iyi nöbet kontrolü sağlandığı saptandı (p<0,05). Sonuç: Bu çalışmayla elde ettiğimiz sonuçlara göre ilaca bağlı olabilecek şikâyet varlığı ile nöbet kontrolünün sağlanması arasında anlamlı bir korelasyon saptanmıştır. Buna ek olarak hastaların ilaçlarında nöbet ile ilişkili olabilecek etkileşim varlığı ile nöbet artışı nedeniyle başvuru yapan hasta sayısı arasında anlamlı bir korelasyon bulunmuştur. Mevcut ilaç etkileşimlerinin önemli bir kısmı nöbet artışı sonucu hasta başvurusuyla ilişkilendirilmiştir. Bu durum ileri yaştaki ve komorbidite sayısı yüksek olan hastalar başta olmak üzere antiepileptik ilaç tedavisi alan hastaların yakın takip gerektirdiğine ve tedavi yönetiminde klinik eczacılık hizmetlerinin önemine işaret etmektedir. | |
dc.identifier.uri | https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=usXiZIM9Lp0wk-YzRoaT-01Hs7XKXbDT7Kn7iX5IrYNR0_5tLaMJv5uhfzuVwWYo | |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11454/116888 | |
dc.identifier.yoktezid | 885683 | |
dc.language.iso | tr | |
dc.publisher | Ege Üniversitesi | |
dc.relation.publicationcategory | Tez | |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
dc.title | Nöroloji kliniğinde antiepileptik tedavi takibi yapılan hastaların nöbet kontrollerinin klinik eczacılık yaklaşımıyla retrospektif olarak değerlendirilmesi | |
dc.type | Specialist Thesis |
Dosyalar
Lisans paketi
1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
- İsim:
- license.txt
- Boyut:
- 1.17 KB
- Biçim:
- Item-specific license agreed upon to submission
- Açıklama: