Evlilik uyumu ve bağlanma stilleri arasındaki ilişki

Abstract

Evlilik hayatındaki memnuniyet ve mutluluğu tanımlayan evlilik uyumu kavramı 1930’lardan itibaren psikoloji literatüründe sıkça incelenen bir konu olmuştur. Bağlanma stilleri ise bebek ile birincil bakım veren arasındaki duygusal bağın gelişimini açıklayan kuramın, yetişkinlikteki sevgi ilişkilerine de uygulanabileceği öngörüsüyle evlilik ilişkilerini incelemek amacıyla üzerinde durulan bir başka önemli değişkendir. Bu çalışmada, psikolojik iyilik hali için en önemli ilişkilerden biri olarak kabul edilen evlilik ilişkisindeki uyum ve bağlanma stilleri kavramı ilişkisi incelenmiştir. Boşanmış ve evli, toplam 100 birey ve çifte, Evlilikte Uyum Ölçeği (EUÖ), Evlilik Yaşamı Ölçeği (EYÖ), Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri–II (YİYE-II) ölçekleri ve demografik bilgi formu uygulanmıştır. Bu ölçeklerle birlikte katılımcıların evlilik uyumu, evlilik doyumu, bağlanmaya ilişkin kaçınma ve kaygı puanları ile demografik bazı özellikler açısından durumları belirlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda, mevcut veya sonlanmış evliliklerini uyumlu ya da uyumsuz olarak değerlendiren katılımcıların, bağlanmaya ilişkin kaygı ve kaçınma ile evlilik doyumu açısından farklılaştığı; uyumluların daha yüksek evlilik doyumu ve daha düşük bağlanmaya ilişkin kaçınma ve kaygı puanları elde ettiği bulunmuştur. Bununla birlikte evlilik uyumunu yordama açısından, bağlanmaya ilişkin kaçınmanın, bağlanmaya ilişkin kaygıdan daha belirleyici bir öngörücü olduğu bulunmuştur. Evli ve ayrı olan katılımcılar ise evlilik doyumu ve bağlanmaya ilişkin kaygı açısından farklılaşmalarına rağmen, bağlanmaya ilişkin kaçınma açısından farklılaşmamaktadır. Bu durum bağlanmaya ilişkin kaygının evliliğin istikrarı ile, bağlanmaya ilişkin kaçınmanın ise evliğin uyumu ile daha anlamlı ilişkilere sahip olduğu şeklinde yorumlanmıştır. İlişkili bulgular tartışılmıştır.