Yazar "Yetişmiş, Kardelen" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 2 / 2
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Parazitoloji Direkt Tanı Laboratuvarında Saptanan Bağırsak Parazitlerinin Dağılımı; on Yıllık Değerlendirme
    (2019) Ulusan, Özlem; Zorbozan, Orçun; Yetişmiş, Kardelen; Töz, Seray; Unver, Aysegul; Turgay, Nevin
    Amaç: Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Parazitoloji Direkt Tanı Laboratuvarı’na başvuran hastaların dışkı parazitolojik inceleme sonuçları geriye dönük değerlendirilerek parazit dağılımlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Dışkıda parazit incelemesi için örnek gönderilen hastalarda; selofan bant değerlendirilmiş, dışkı örneği salin-lugol yöntemiyle incelenmiş, etil asetat çöktürme, modifiye Kinyoun asit-fast ve trikrom boyama yöntemleri uygulanmıştır. Çalışmamızda Ocak 2008 - Aralık 2017 tarihleri arasında laboratuvarımıza başvuran hastaların dışkı parazitolojik inceleme sonuçları değerlendirilmiştir. Bulgular: Bu sürede başvuran 58.669 hastanın %18,3’ünün dışkısında en az bir parazit saptanmıştır. En yüksek oranda saptanan bağırsak paraziti Blastocystis spp.’dir (%39.8). Takiben sıklık sırasına göre %37.4 Cryptosporidium spp., %7.7 Cyclospora spp., %4.6 Enterobius vermicularis, %3.9 Giardia intestinalis, %2.8 Entamoeba coli ve %1.8 Entamoeba histolytica/ dispar saptanmıştır. Sonuç: Parazit pozitifliğinin 2010-2014 yılları arasında daha yüksek seyredip sonraki yıllarda kademeli olarak azaldığı saptanmıştır. Parazit saptama yüzdesindeki dalgalanmanın nedenleri, nüfus artışı ile İzmir ve çevresinin uluslararası nüfus hareketliliğinin güzergahı üzerinde yer alması olabilir. Sonuçlarımıza göre, 2011-2013 yılları arasında özellikle Cryptosporidium spp. yüksek bulunmuştur. Cryptosporidium spp. klorlamaya dirençli bir parazit olup, dezenfeksiyonunda ilave işlemlere gereksinim duyulmaktadır. Ayrıca Cryptosporidium spp. yüksekliğinin bir nedeni de 2009-2010 yılları arasındaki yağış miktarındaki fazlalık olabilir. Türkiye’de intestinal parazitlerle ilgili veriler daha çok bölgesel çalışmalardan kaynaklanmakta ve ulusal düzeyde yapılacak sürveyans çalışmalarına gereksinim duymaktadır.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Farklı klimatik ortamlarda kum sineklerinin gecelik aktivitesi ve konak tercihlerinin belirlenmesi
    (Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2020) Yetişmiş, Kardelen; Özbel, Yusuf
    Phlebotomine kum sinekleri (Diptera: Psychodidae), leishmaniasis ve bartonellosis hastalıklarının etkenleri ve çeşitli virüslerin biyolojik vektörüdürler. Bu çalışmanın amacı, birbirinden farklı coğrafi ve klimatik koşullara sahip bölgelerde (Antalya, Kayseri, Kuzey Kıbrıs) çeşitli parametrelerden yararlanılarak kum sineklerinin gecelik aktivitelerini ve konak tercihini belirlemektir. Çalışmalar, kutanöz/visseral/kanin leishmaniasis vakaları dikkate alınarak belirlenen lokalitelerde Yaylalı (Antalya); Büyükkünye (Kayseri), Hamitköy (KKTC) gerçekleştirilmiştir. 2018 yılının Temmuz ve Ağustos aylarında yapılan arazi çalışmalarında ergin kum sinekleri, aynı lokalitede farklı noktalara konulan (kapalı açık ahır, vejatasyon, veranda, vb) dört ila beş CDC ışık tuzakları kullanılarak toplanmıştır. Kum sineklerinin aktivite saatlerinin belirlenebilmesi amacıyla tuzaklar saat 18:00’da kurulup saat başı tuzakların toplama torbaları değiştirilerek sabah 06:00’a kadar takip edilmiştir. Her saat başı her tuzaktan toplanan kum sinekleri sayılmış ve %96’lık etil alkole konularak laboratuvara getirilmiştir. Belirlenen saatler arasında her saat başı ayrıca nem ve sıcaklık ölçümleri de yapılmıştır. Tür tayini için baş ve genital organları kesilerek preparat yapılmış, kan emmiş dişi kum sineklerinin gövdeleri ise konak tercihlerinin belirlenmesi amacıyla kan-besin analizi çalışmalarında kullanmak üzere %96’lık etil alkolde saklanmıştır. Gecelik aktivite sonrası yapılan tür teşhislerine göre Antalya’da P. tobbi, P. neglectus/syriacus, P. alexandri, P. papatasi, P. simici, Transphlebotomus sp., S. antennata, S. minuta, S. dentata türlerine; Kayseri’de P. simici / P. halepensis, P. perfiliewi sl., P. neglectus/syriacus ve S. dentata; KKTC’de ise P. papatasi, P. tobbi, P. neglectus/syriacus, P. alexandri, S. fallax, S. minuta ve S. dentata türlerine ait örnekler bulunmuştur. Kum sineklerinin gecelik aktiviteleri, saat başı alınan nem ve sıcaklık değerleri ile birlikte hem genel olarak hem de tür bazında analiz edilmiştir. Antalya ilinde gecelik aktivite 20:00’da başlayıp 21:00-23:00 arası en yoğun haline ulaşmış ve sabah 05:00’da ise sonlanmıştır. Kayseri ilinde gecelik aktivite 19:00’da başlayıp 20:00-00:00 arası en yoğun haline ulaşmış ve 02:00’da ise aktivite sonlanmıştır. KKTC’de ise gecelik aktivite 19:00’da başlayıp 23:00-02:00 arasında en yoğun haline ulaşmış ve 03:00’da ise aktivite sonlanmıştır. Kan besin analizi sonuçlarına göre kum sineklerinin %5,7’sinin insandan, %22,2’sinin sığırlardan beslendiği, %0,6’sının köpek ve %2,8’inin keçilerden kan emdikleri ortaya çıkmıştır. Kum sineklerinden %3,4’ünde insan-sığır ve %1,7’sinde insan-keçi kanı ve %2,8’inde ise sığır-keçi kanı tespit edilmiştir. Çalışmamızda gün batımından sonra faaliyet göstermeye başlayan kum sineklerinin farklı iklim özelliklerine sahip olan alanlarda aktivite saatlerinin değişebileceği, aktivasyonun özellikle dış ortam sıcaklığı ile ilişkili olduğu ve beslenmek amacıyla ortamda bulunan her türlü omurgalıyı kullanabilecekleri saptanmıştır. Belirlenen saatlerde yapılacak insektisit uygulamalarının popülasyon büyüklüğünü azaltmada daha etkili olacağı kanısına varıldığından, kum sineği kaynaklı hastalıklar için uygulanan entegre kontrolde önemli rolü olan insektisit kullanımının en az düzeyde ve en etkili şekilde gerçekleştirilebilmesi için endemik alanlarda bu çalışmaların yapılması gerekliliği ortaya konulmuştur.