Yazar "Erdirik, Hatice" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Sezgisel yaklaşımlara dayalı çoklu dizi hizalaması üzerine bir çalışma(Ege Üniversitesi, 2023) Erdirik, Hatice; Bulut, HasanBiyoinformatik, biyolojik verileri kavramsallaştırmak ve aralarındaki ilişkileri otaya koymak için matematik, bilgisayar ve istatistik gibi bilim dallarından yararlanan bir bilgi sistemidir. Biyoinformatikde ki en önemli görevlerden biri dizi hizalama problemidir. Dizi hizalama problemi biyolojideki artan veri sayısıyla orantılı olarak zorlaşmaktadır ve dizi hizalama problemini manuel olarak çözmek imkânsız hale gelmektedir. Bunun için otomatikleştirilmiş bilgisayar sistemlerinden yararlanılmaktadır. Dizi hizalama problemi kendi içerisinde ikili dizi hizalama ve çoklu dizi hizalama olarak ikiye ayrılmaktadır. Bu tez çalışmasında çoklu dizi hizalama problemi ele alınmıştır. Çoklu dizi hizalama probleminin çözümü için meta sezgisel yaklaşımı baz alan genetik algoritma, diferansiyel gelişim algoritması ve tavlama benzetimi algoritması kullanılmıştır. Algoritmaların geliştirilmesindeki amaç dinamik programlamadaki bellek kullanımı sorunu, aşamalı yöntemlerden kaynaklanan açgözlü yaklaşım sorununu gidermektir. Algoritmaların başarılarını test etmek ve karşılaştırabilmek için SP (çiftlerin toplamı) skorlama işlemi kullanılmıştır. Geliştirilen algoritmalar hem zaman hem de doğruluk açısından kendi aralarında ve mevcut çoklu dizi hizalama algoritmalarıyla karşılaştırılmıştır. Belirli veri setleri üzerinde geliştirilen algoritmalar, mevcut hizalama algoritmalarından daha iyi sonuç göstermiştir. Anahtar sözcükler: Çoklu Dizi Hizalama, Sezgisel Algoritmalar, Genetik Algoritma, Tavlama Benzetimi, Diferansiyel Gelişim Algoritması
