Yazar "Dere, Birgül" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    Vestibüler migren tanılı hastalarda kognitif fonksiyonların değerlendirilmesi
    (Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Dere, Birgül; Gökçay, Figen; Çelebisoy, Neşe
    AMAÇ: Vestibüler sistem hastalıklarının kognitif süreçler üzerine (uzaysal navigasyon, beden algılama kapasitesi, konsantrasyon güçlükleri, öğrenme sorunları gibi) olumsuz etkisi olduğu gösterilmiştir. Migren tanılı hastalarda da kognitif süreçlerin değişimi merak konusu olmakla birlikte bununla ilgili farklı görüşler mevcuttur. Migrenin kognitif fonksiyonlar üzerine etkisiz olduğunu bildiren yayınlar olduğu gibi kognitif fonksiyon bozukluğunu migrenlilerde daha fazla raporlayan çalışmalar da mevcuttur. Vestibüler migren tanılı hastalarda bilişsel performans düzeyini sağlıklı populasyon ile karşılaştırarak gelecekte bu alanda yapılacak daha kapsamlı araştırmalar ve çalışmalar için toplanan bilgilere katkı sağlamak amaçlanmıştır. Amacımız vestibüler migren tanılı hastalarda bilişsel performans düzeyini sağlıklı populasyon ve vestibüler semptomları olmayan migren hastaları ile karşılaştırmaktır. GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışmamız, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi (Nöroloji kliniği nörosensoriyel araştırma ünitesi ve Dokuz Eylül Üniversitesi Nöroloji kliniği nörosensoriyel araştırma ünitesinde nörokognitif testleri uygulanan 32 sağlıklı gönüllü kontrol grubu, 34 vestibüler migren tanılı hasta, 31 migren tanısı olan hasta olmak üzere toplam 97 bireyden oluşmuştur. Vestibüler migren tanısı almış 34 hastanın bilişsel fonksiyonları Standardize Mini Mental Test (Benton Çizgi Yönü Belirleme testi (ÇYBT), İşaretleme Testi (İT), Rey Karmaşık Figür Testi (Sözel Akıcılık ve Kategori Değiştirme Testi, Digitspan Testi, Stroop Testi, Beck Depresyon Envanteri (Beck Anksiyete Ölçeği testleri (Öktem Sözel Bellek Süreçleri Testi (testleri ve İz Sürme Testi (İST) ile değerlendirildi ve testler benzer yaş, cinsiyet ve eğitim düzeyinde 31 migren tanılı hasta ve 32 sağlıklı gönüllü kontrol grubuna da uygulanarak elde edilen sonuçlar karşılaştırıldı. İstatistik analizinde Statistical Package for the Social Sciences (for Windows 25.0 versiyonu kullanıldı. Normal dağılıma uygunluk Kolmogorov Smirnov testi ve histrogramların değerlendirilmesi ile belirlenip tüm veriler ortalama±standart sapma şeklinde veya median ve minimum maksimum değerler ile sunuldu. Gruplar arası karşılaştırmalarda kategorik değişkenler Ki kare testi, sürekli değişkenler ise Kruskal Wallis testi veya Mann Whitney U testi ile değerlendirildi. İkiden fazla grup karşılaştırmasında gruplar arasındaki p değerlerinde Bonferroni düzeltmesi uygulandı. Ayrıca yapılan test sonuçları üzerinde etkili faktörlerin saptanması ve test sonuçları ile bu faktörler arasındaki ilişkinin büyüklüğünü modellemek için çoklu lineer regresyon analizi uygulandı. Her regresyon modelinde prediktör değişken ile sonlanım değişkeni arasındaki korelasyon ön koşulu test edildi. Box plot grafikleri üzerinde uç değerler analiz edildi. Uç değerlerin olmadığı saptanan parametreler üzerinde lineer regresyona devam edildi. Standardize rezidüellerin normal dağılım koşulu test edildi. Oluşturulan modellerin varyans üzerindeki açıklayıcılığı R 2 değeri ile verildi. Modellerin F ve p değerleri sunuldu. P değeri 0,05’ten küçük saptanan modeller anlamlı kabul edildi. Modele dahil edilen parametrelerin B değerleri %95 güven aralıkları ile beraber tablolarda sunuldu. Modelde p değeri <0,05 olan parametreler sonlanım değişkeni üzerinde anlamlı etkiye sahip olan parametreler olarak değerlendirildi. BULGULAR: Çalışmamıza 34 vestibüler migren (31 migren) tanılı hasta ve 32 kontrol grubu (KG) dahil edildi. Yaş ortalaması VM grubunda 47 yaş (min-max:18-71), MO grubunda 42 yaş (min-max:19-62) ve KG’de 45 yaş (min-max:24-65) olmak üzere benzerdi. Gruplar arasında eğitim durumları açısından anlamlı fark yoktu. VM hasta grubumuzda dikkat, bellek, yürütücü işlevler, psikomotor hızı ölçen testlerde ve bununla birlikte görsel uzaysal algılama ve yönelimin ölçüldüğü testlerde kontrol grubuna göre anlamlı şekilde daha düşük puanlar elde edildiği görüldü. Fakat bu sonuçlar VM ve MO grubu arasında farklı değildi. SONUÇ: Son yıllarda vestibüler migrenli hastalarda temel olarak görsel uzaysal fonksiyonları ilgilendiren ancak kognisyonun diğer alanlarını da etkileyebilen defisitlerin olabildiği görülmüştür. Hastalarımızda konsantrasyon, uzaysal dikkat, bellek, yürütücü işlevler (akıcılık) ve görsel mekansal algılama işlevlerinde normal populasyondan anlamlı olarak farklı şekilde performans düşüklüğü olduğu saptanmıştır. İleride yapılacak çalışmalar eşliğinde bu hastalarda bilişsel davranışcı tedaviler tıbbi tedaviye ek olarak hastaların prognozu açısından yararlı olabilir. Çalışmamızdan elde edilecek verilerin vestibüler migren ve kognisyon ilişkisinin anlaşılmasına katkı sağlamada yardımcı olacağını fakat daha geniş hasta gruplarında çalışmalara ihtiyaç olduğunu düşünmekteyiz.