Kaymaz, BurçinÇinar, Hülya2025-03-132025-03-132024https://hdl.handle.net/11454/116690Kronik miyeloid lösemi (KML), dünya çapında yıllık insidansı 100.000 kişide 0,87 olan ve multipotent hematopoetik kök hücrelerden köken alarak oluşan malign bir kanser türüdür. KML, Kromozom 9 üzerinde lokalize Abelson 1 (ABL1) onkogeni ile kromozom 22 üzerinde lokalize kesme noktası küme bölgesi (BCR) genleri arasındaki karşılıklı translokasyon sonucu oluşan pheledelpia kromozomu ile karakterizedir. Kimerik BCR-ABL1 onkogeni tarafından kodlanan BCR-ABL1 füzyon onkoproteini, hücre döngüsünü aktive eden ve DNA onarımını inhibe eden yapısal olarak aktif protein kinazı kodlamaktadır. KML tedavisinde BCR-ABL1 füzyon onkoproteini, tirozin kinaz inhibitörleri (TKİ) ile spesifik olarak hedeflenebilmektedir. TKİ, BCR-ABL1 füzyon onkoproteininin aktif bölgesindeki ATP bağlanma bölgesine rekabetçi bir şekilde bağlanarak protein kinaz aktivitesini inhibe etmektedir fakat KML hücrelerinin onkojenik sinyal yolakları ve mekanizmaları ile tirozin kinaz inhibitörlerine karşı direnç geliştirmeleri tedaviyi yanıtsız bırakabilmektedir. KML tedavisindeki bu sınırlama KML için yeni terapötik ajanların keşfedilmesinin önünü açmaktadır. Kannabinoid reseptörlerinin ligandı olan kannabinoidler lösemi dahil çeşitli kanser türlerinde antitümör etki gösterdikleri bilinmektedir fakat sentetik kannabinoid ajanı JWH-073'ün KML K562 hücreleri üzerindeki antitümör etkisi bilinmemektedir. Bu doğrultuda tez çalışmamızda sentetik kannabinoid ajanı JWH-073'ün mono ve TKİ olan İmatinib ve Ponatinib ile kombinasyonunun TKI'ne duyarlı KML K562 ve dirençli K562/Pon3 ve K562/İMA1.2 hücre dizileri üzerinde oluşturacağı olası terapötik etkinliğinin araştırılması amaçlanmaktadır. İn vitro koşullarda kültüre edilen KML hücre dizileri ile sitotoksisite analizleri sonucunda JWH-073 ajanının mono, İmatinib ve Ponatinib ile kombine uygulanmasının K562, K562/Pon3 ve K562/İMA1.2 hücreleri üzerindeki IC50 ve ED50 dozu XTT metodu ile saptanmıştır. JWH-073'ün K562, K562/Pon3 ve K562/İMA1.2 hücreleri üzerindeki IC50 dozu 48. saatte sırasıyla 6.14 μM, 5.87 μM ve 0.735 μM saptanmıştır. JWH-073'ün Ponatinib ile kombinasyonu K562 hücrelerinin canlılığını inhibe ederek sinerjistik bir etki yaratırken İmatinib ile kombinasyonu ılımlı sinerjistik bir etki göstermiştir. JWH-073'ün Ponatinib ile kombinasyonu K562/Pon3 hücrelerinin canlılığını inhibe ederek güçlü sinerjistik bir etki gösterirken İmatinib ile kombinasyonu K562/İMA1.2 hücrelerinde ılımlı antagonist bir etki göstermiştir. Annexin V ile yapılan apoptotik analizler sonucunda; JWH-073'ün IC50 dozu K562 hücrelerinde apoptoz oranını 7,65, K562/Pon3 hücrelerinde 4,59 ve K562/İMA1.2 hücrelerinde 1,63 katlık bir artış meydana getirmiştir. JWH-073'ün Ponatinib ile kombinasyonu K562 hücrelerinin apoptoz oranınında 7,72; K562/Pon3 hücrelerinde 5,92 katlık apoptotik artış meydana getirirken JWH-073'ün İmatinib ile kombinasyonu K562 hücrelerinin apoptoz oranında 1,5 kat K562/İMA1.2 hücrelerinde 1,15 katlık bir artış meydana getirmiştir. JWH-073'ün mono, Ponatinib ve İmatinib ile kombine kullanımı K562 hücrelerinde endokannabinoid sistemde ve karsinogenetik süreçte görevli seçtiğimiz kilit genlerin ekspresyon seviyelerinde değişiklik göstermiştir. Bu bulgular, JWH-073'ün düşük dozda TKI'ne dirençli ve duyarlı K562 hücrelerinin canlılıklarını inhibe ederek antitümör etki gösterdiğini ortaya koymaktadır. Sentetik kannabinoid ajanı JWH-073'ün mono ve TKI olan İmatinib ve Ponatinib ile kombine kullanımı sensitif K562 hücrelerinde ve dirençli alt klonlarında canlılık düzeylerini azaltarak ve apoptozu indükleyerek antitümör etki göstermiştir. Dirençli K562 hücrelerinin tedavisindeki antitümör etkileri göz önüne alındığında JWH-073 ajanı potansiyel yeni ajan olabileceği düşünülmektedir.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessSentetik KannabinoidJWH-073Kronik Myeloid LösemiTirozin Kinaz İnhibitörleriAntitümör Etki.Synthetic CannabinoidChronic Myeloid LeukemiaTyrosine Kinase InhibitorsAntitumor Effect.Tirozin kinaz inhibitörlerine duyarlı ve dirençli hücre dizilerinde sentetik kannabinoid ajanı JWH-073'ün antiproliferatif etkinliğininaraştırılmasıMaster Thesis904503