Kani, Hatice KübraZihnioğlu, Figen2024-08-212024-08-212017http://155.223.63.101/tez3/2015fen053.pdfhttps://hdl.handle.net/11454/91440Araştırma projesi -- Ege Üniversitesi, 2017Diabetes mellitus multifaktoriyel, kronik bir metabolizma hastalığıdır. Her geçen gün dünya popülasyonunda hastalığa maruz kalan kişilerin artması ile gerek hastalığın oluşumunun gerekse hastalık sonucunda gelişen nefropati, retinopati, nöropati, anjiyopati vb. komplikasyonların engellenmesine yönelik yeni tedavilerin geliştirilmesi bir zorunluluk halini almıştır. Bu bağlamda birçok araştırıcı tarafından farklı yönleriyle araştırılmaktadır. Hiperglisemide, glukoz ve proteinlerin amino grupları arasında kendiliğinden gelişen enzimatik olmayan glikasyon reaksiyonları yoluyla önce Schiff bazları, sonrasında daha stabil olan Amadori ürünleri oluşur. Amadori ürünlerinin oluşumundan sonra ileri glikasyon son ürünleri(AGE) meydana gelir. Son zamanlarda yapılan çalışmalarda AGE oluşumunun glukozun oto-oksidatif prosesine bağlı olduğu ve serbest oksijen radikallerinin oluşumunu etkiledikleri gösterilmiştir. İleri glikasyon son ürünleri olarak adlandırılan bu ürünlerin birikmesi ile doku proteinlerinde yapısal ve fonksiyonel değişiklikler oluşmaktadır. Sonuç olarak yaşlanma ve yaşlanmaya bağlı hastalıklar, diyabetik komplikasyonlar, romatoid artrit, nörodejeneratif hastalıklar vb. birçok önemli hastalığın patojenezinde önemli rol oynadıkları bilinmektedir. Bu nedenle enzimatik olmayan bu glikasyonun ve ileri glikasyon ürünlerinin oluşumunun engellenmesi son yıllarda üzerinde sıklıkla durulan konular arasındadır. Genel anlamda AGE oluşumunun inhibisyonunda diğerlerinin arasında en etkin olduğu düşünülen deglikasyon prosesi de enzimatik olmayan prosesin ilk ürünleri olan Schiff bazları (glikozaminler) üzerindendir. Bu deglikasyon prosesindeki ilk adım transglikasyon olarak adlandırılmaktadır ve şekerin Schiff bazından düşük molekül kütleli intraselüler nükleofillere transferini içerir. Transglikasyon ajanları sayesinde, glikasyon ilk evrelerinde tersine çevrilir. Bunu gerçekleştirebilme yeteneğine sahip bir bileşiğin etkinliği ne kadar fazla ise, yaşam süresini uzatmak ve kaliteli kılmak açısından önemli olacaktır. Bu bağlamda bu tez çalışmasında sistein ve histidince zengin bitkilerden deglikasyon etkinliği olan peptid yapıda bileşiklerin izolasyonu gerçekleştirilerek deglikasyon etkinliklerine bakıldı. Sonuç olarak hazırlanan bitki peptid izolatlarından sırasıyla soya, arpa, bağdem ve buğday'ın antiglikasyon etkinliklerinin karnozin ve aminoguanidin'e kıyasla kayda değer ölçüde etkin olduğu belirlendi. İncelenen tüm parametreler açısından değerlendirildiğinde ise soya peptid izolatının en iyi deglikasyon, antioksidan ve metal bağlama etkinliği olduğu saptanmış olup daha etkin ve seçimli inhibitörlerin geliştirilmesi açısından önemli olduğu düşünüldü.;Glikasyon, deglikasyon, AGE, biyoaktif-peptid.;Glycation, deglycation, AGE, bioactive peptide.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessProject