Nemli, YıldızTürkseven, Süleyman Gürdal2018-12-032018-12-032011https://hdl.handle.net/11454/5642Bu çalışma 2008-2011 yılları arasında, Marmara Bölgesi buğday üretim alanlarında görülen yabani yulaf populasyonlarının dar yapraklı yabancı otlara ruhsatlı herbisitlere karşı dayanıklılığını belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Marmara bölgesinin yoğun buğday yetiştiriciliği yapılan alanlardan 45 yabani yulaf populasyonu toplanmıştır. Toplanan populasyonların 36’sı Avena sterilis L. (kısır yabani yulaf) ve 9’u Avena fatua L. (yabani yulaf) olarak teşhis edilmiş, bölgede hakim olan yabani yulaf türünün A. sterilis olduğu belirlenmiştir. Serada yapılan çalışmalarda; bölgede en yoğun olarak uzun süredir kullanılan APP grubundan diclofop-methyl ve fenoxaprop-p-ethyle karşı bazı A.sterilis populasyonlarında (AV14, AV25, AV30, AV43) ve bazı A.fatua (AV12, AV13, AV42, AV44) populasyonlarında çeşitli oranlarda dayanıklılık tespit edilmiştir. Diclofop-methyl ve fenoxaprop-p-ethyl’e dayanıklı bulunan populasyonlar önerilen diğer herbisitlere karşı çapraz ve çoklu dayanıklılık testlerine tabi tutulmuştur. Bu populasyonlardan AV30 dışındakiler APP grubundan clodinafoppropargyle de dayanıklı bulunmuştur. CHD grubundan tralkoxydime karşı AV14, AV25, AV12, AV13 populasyonlarında çapraz dayanıklılık belirlenmiştir. Aynı etki mekanizmasına sahip Phenylpyrazolin grubundan pinoxadene karşı hiç bir populasyonda dayanıklılığa rastlanılmamıştır. Yine testlenen iki türe ait yabani yulaf populasyonlarında sulfenilure grubundan mesosulfuron methyl + iodosulfuron-methyl-sodium ve propoxycarbazone-sodium + mesosulfuronmethylde karşı herhangi bir çoklu dayanıklılık bulunmamıştır. Aynı herbisitlerle tarlada da iki farklı lokasyonda (Balıkesir-Manyas, İzmir-Bornova) denemeler kurulmuştur. Manyas’ta kurulan denemede, tarla A. fatua ile, Bornova’da ise A .sterilis ile bulaşık olduğu belirlenmiştir. Ayrıca yapılan testlerde Manyas’taki A. fatua populasyonunda (AV44) dayanıklılık tespit edilirken, Bornova’daki A. sterilis populasyonunda dayanıklılık saptanmamıştır. Bunlara bağlı olarak Bornova’da kurulan denemede uygulanan herbisitlerin tamamı yüksek etkili bulunurken, Manyas’taki denemede dayanıklılığın tespit edildiği fenoxaprop, diclofop ve clodinafopta düşük etki bulunmuştur. Bu sonuçlar göstermektedir ki; serada saksı denemelerinde alınan sonuçlar üretici koşullarına daha yakın, tarlada yapılan uygulamalara da paralellik göstermiştir.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessAvena sterilis, Avena fatua, herbisit, dayanıklılık, buğday.Avena sterilis, Avena fatua, herbicide, resistance, wheat.Bitki Koruma A.B.D.Doctoral Thesis