Ünal, VahdetBodur, Huriye Göncüoğlu2023-01-122023-01-1220201300-15902148-3140https://doi.org/10.12714/egejfas.37.3.07https://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/447011https://hdl.handle.net/11454/80182Türkiye’de üçüncü geri-alım programı, Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü tarafından, 2014 yılı 29023 sayılı ResmiGazetede yayımlanan “Tarımsal Destek Tebliği-Balıkçı Gemisini Avcılıktan Çıkarılacaklara Yapılan Destekleme Tebliği” ile başlamıştır. Bu çalışma, üçüncükuşak balıkçı gemisi geri-alım programını değerlendirmektedir. Bu programda 10 metreden büyük 191 balıkçı gemisi arasından, örneklem hesaplanarak basittesadüfi örnekleme yöntemi ile 89 balıkçı gemisi sahibi ile görüşülmüştür. En fazla gemi alımı Marmara (%38), en az gemi alımı da Ege (%15) ve AkdenizBölgesinden (%15) yapılmıştır. En fazla 10-12 metre arası balıkçı gemisi geri-alımı gerçekleşmiştir. Sadece bir balıkçı, 31 metre ve üzeri balıkçı gemisi sahibiolarak programdan yararlanmıştır. Geriye kalan 9 gemi 12 metreden büyük 23 metreden küçüktür. Devredilen gemilerin %95’i küçük ölçekli balıkçı gemisikategorisinde yer almaktadır. Geri-alım programı kapsamında devredilen gemilerin %41’i, 3-90 gün arasında denize çıkmış, %4’ü ise 2015 yılı içerisinde hiçdenize çıkmamıştır. Ancak balıkçı gemilerini devreden kişilerin %60’ı ikinci bir gemiye sahiptir. Balıkçıların %85’i devrettikleri gemide tayfa çalıştırdığı ve butayfaların %73’ü aile dışındaki kişilerden oluştuğu halde programın tayfalara yönelik herhangi bir içeriğinin olmaması eleştirilebilir. Sonuç olarak; üçüncü kuşakgeri-alım programında 22,5 milyon lira (8,3 milyon $) karşılığında 191 gemi geri alınmıştır. Ancak görüşülen balıkçıların %77’sinin balıkçılık sektöründeçalışmaya devam etmesi ve %26’sının geri-alım programından aldıkları destekleme ile yeni bir balıkçı gemisi alarak balıkçılık yapmaya devam etmektedir. Bunedenlerle, balıkçılık yöneticileri geri-alım programlarının stoklar üzerindeki av baskısı ile ilgili etkileri dikkate almalıdır. Geri-alım programının amaçlarınaulaşıp ulaşmadığı yöneticilerce sorgulanmalı ve takip eden programlar gerekli değişiklikler yapılarak uygulamaya geçirilmelidir.tr10.12714/egejfas.37.3.07info:eu-repo/semantics/openAccessArticle373251258447011