A. Osman DemiralDemiral, Ali Osman2024-08-212024-08-212012http://155.223.63.101/tez3/2009tdae03.pdfhttps://hdl.handle.net/11454/96823Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 2012Bosna, Türk izleri, Avarlar, Bulgarlar, Kumanlar.;Bosnia, Turkic traces, Avars, Bulgars, Kumans.;Türkler sadece güneyden değil, doğudan da çeşitli dalgalar halinde Balkanlara gelmişlerdir. Macar ovası veya daha geniş tarifiyle Karpat havzası, tarihte neredeyse kesintisiz olarak Orta Asya kökenli halkların idaresinde kalmıştır. Bosna bu bölgeden sadece bir ırmak ile ayrılan, Macar ovasının aksine alabildiğine dağlık bir ülkedir. Bu kadar yakın be bitişik olmasına rağmen, eski Bosna tarihiyle ilgili çalışmalarda Orta Asya kökenli halklarla etkileşim ve temaslar büyük ölçüde gözden kaçırılmıştır.Hatta Macar-Boşnak ilişkilerinin bile münferiden ele alınmadığı görülmektedir. Ancak Hunlar, Bulgarlar, Avarlar ve Macarlar en başta ve bariz olmak üzere, Orta Tuna boylarında hakim olan veya buraya göçen Türk veya Orta Asyalı toplulukjlar bir şekilde Bosna tarihinde yerlerini almışlardır. Bunların münferit bir çalışmada derlenmesi önem arz ediyor. İşbu proje böyle bir çalışmaya giriş yapmayı amaçlamaktadır. Bosna'nın bu halklarla etkileşim ve ilişki tarihi belki ilerde büyük ciltleri içerecek kapsamlı bir eser ortaya çıkartabilir. Burada ise temel hatlar kafi bir ayrıntı ile ifade edilmiştir. Sonuçta gördüğümüz resim, Hun döneminde etnik bir ilişki bulunmasa da, Avar ve Bulgarların Bosna'ya yerleştikleri, Ortaçağ sonlarında vrupa'daki feodalleşme süreçlerine koşut olarak beliren üst sınıfın büyük ölçüde Avar asıllı yöneticilerden geldiği, çeşitli bölgelere dağınık olarak yerleşen Bulgarlarla özdeşleştirilen Kutrigur Türklerinin ise Kuzey Hersek'te sonraki çağlarda toplu bulunduklarına dair kayıtların olmasıdır. Macarlar hiçbir zaman Bosna'ya yerleşmemişler, buna karşılık bölgeye Macarlardan sonraki çağlarda gelen Peçenek ve Kuman Türklerinden kimi zümreler bu ülkeye gelmiş, iz bırakmışladır.trinfo:eu-repo/semantics/closedAccessProject136