İkizler, BerrinCömert, Melike Ceren2025-02-262025-02-262024https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=usXiZIM9Lp0wk-YzRoaT-zQeEtgMPjTA8kpBNzZCwUuk7plICMDv9f0h0M-VnCl7https://hdl.handle.net/11454/116301Bu tez çalışmasında, cam yüzeylerin ışık geçirgenliğini arttıran ve aynı zamanda çizilmeye karşı direnç gösterebilen kaplamaların üretilmesi amaçlanmıştır. Camlara yansıma önleyici (antireflektif) özellikler, SiO2 filmi kaplanarak sağlanmış; antireflektif kaplamaların dayanıklılığı için ise en üst tabakaya son bir TiO2 filmi kaplanmıştır. Filmler, sol-jel ve daldırma kaplama yöntemleri kullanılarak üretilmiştir. Silika ve titanyum çözeltileri, asit katalizörü eşliğinde hazırlanarak yoğun (sıkı) yerleşimli ve dolayısıyla dayanıklı kaplamaların eldesi hedeflenmiştir. Ancak, ışık geçirgenliğini artırmak için kaplama çözeltilerine çeşitli yüzey aktif madde (Tween20, Tween80, SDS) ve polimer katkıları (PEG300, PEG400, PEG1500, PEG6000, Pluronic F-127) eklenmiş ve kalsinasyon işlemi sonrası gözenekli antireflektif kaplamalar elde edilmiştir. Çalışmanın ilk aşamasında tek katmanlı SiO2 filminin ışık geçirgenliğini arttıracak birçok parametre incelenerek optimizasyon çalışmaları yapılmıştır. Silika konsantrasyonu, yüzey aktif madde ilavesi, polimer ilavesi, katkı maddesi konsantrasyonu parametreleri, 30-200 mm/dk olacak şekilde tüm çekme hızları için incelenmiştir. Benzer şekilde, yüksek geçirgenlik elde etmek için tek katmanlı TiO2 filmi, şu parametreler incelenerek optimize edilmiştir: titanyum konsantrasyonu, yüzey aktif madde katkısı, polimer katkısı, katkı maddesi konsantrasyonları ve çekme hızları. Elde edilen optimum koşullar daha sonra çok katmanlı kaplamaların üretiminde kullanılmıştır. Çalışmanın ikinci aşamasında, çok katmanlı SiO2 kaplamaları, her katmanda gözenek hacmini alttan üste doğru artırarak üretilmiştir. Son adımda, çok katmanlı SiO2 kaplamalar, dayanıklılıklarını artırmak amacıyla optimize edilmiş TiO2 filmi ile kaplanmıştır. Kaplamaların optik özellikleri, 300-1400 nm dalga boyu aralığında geçirgenlik ve yansıma ölçümleri ile tayin edilmiştir. Kaplamaların dayanıklılığı, kurşun kalem sertlik testi ile belirlenmiştir. Camın ışık geçirgenliği yaklaşık %91,5'tir. Cam, tek katmanlı yoğun (gözeneksiz) silika filmler ile kaplandığında en ideal Si konsantrasyonu 0,6 M olarak belirlenmiş ve 300-1400 nm dalga boyu aralığında yaklaşık %94 ışık geçirgenliği elde edilmiştir. Katkı maddelerinin ilavesi ile elde edilen gözenekli filmler için, Tween80 ilavesinin en iyi sonuç verdiği bulunmuştur. [Tween80]/[Si]=0,2 mol oranında 380-1400 nm dalga boyu aralığında %96-97 ışık geçirgenliğine ulaşılmış ve çok katmanlı silika kaplamaları için uygun katkı maddesi olduğu belirlenmiştir. Polimer katkı maddelerinde ise özellikle PEG6000 içeren polimer kaplamalar, yüzey gözenekleri aracılığıyla yüksek ışık geçirgenliği göstermiştir. Ancak Tween80 ile yapılan denemeler daha başarılı olmuştur. Tek tabaka olarak üretilen TiO2 kaplamalar, bütün çekme hızlarında camın ışık geçirgenliğini düşürmüştür. Ayrıca, farklı mol oranlarında Tween80 yüzey aktif maddesi eklenerek ışık geçirgenliğini arttırmaya yönelik kaplamalarla da önemli bir değişiklik elde edilememiştir. Gözenek boyutunun üst katmana doğru arttığı, yoğun silika ve Tween80 içeren kaplamaların üst üste eklenmesiyle farklı bir çok katmanlı kaplama denemelerinde 380-1400 nm dalga boyu aralığında %98,5'lik çok yüksek ışık geçirgenliği sağlanmıştır. 4 katmandan oluşan bu çoklu SiO2 kaplamalarda, kaplama kalınlıkları çekme hızları değiştirilerek ayarlanmıştır. Çok katmanlı kaplama yaklaşımı umut verici sonuçlar sergileyerek %2'lik yansıma değerine düşülmüştür. Antireflektif filmlere hidrofobik özellik kazandırmak için çok tabakalı bu filmler HMDS (Hekzametildisilazan) çözeltisi ile kaplanmıştır ve HMDS kaplama sonrası ışık geçirgenliği neredeyse değişmemiştir. Çok katmanlı filmlerin dayanıklılığını arttırmak için en üst tabakaya gözenekli TiO2 filmi kaplandığında ise geçirgenliğin sadece %0,5 değerinde düştüğü görülmüş ve çizilme dayanımı artmıştır.eninfo:eu-repo/semantics/openAccessAntireflektif kaplamalargörünür ışık geçirgenliğiSiO2TiO2çok katmanlı ince filmlersolgel yöntemidaldırma ile kaplama.Antireflective coatingvisible light transmittancemultilayer thin filmssolgel methoddip coating.Master Thesis883961