Kıl keçilerinde bazı morfolojik özelliklere etkili çevresel faktörler, genetik parametreler ve GHR genindeki polimorfizmlerin seleksiyon kriteri olarak kullanma olanaklarının araştırılması

Küçük Resim Yok

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Türkiye'nin keçi varlığının yaklaşık %96'sını Kıl keçisi oluşturmaktadır. Bu kadar büyük bir keçi popülasyonuna sahip olmasına karşın bu hayvanlardan istenilen düzeyde et ve süt elde edilememektedir. Kıl keçilerinin verim özellikleri üzerine etki eden birçok aday gen tanımlanmıştır. Bu nedenle bu çalışmada Ege bölgesinde yetiştirilen Kıl keçisi oğlaklarının canlı ağırlık ve vücut ölçüleri özelliklerini etkileyen çevre faktörlerinin belirlendiği ve bu özelliklere etki eden GHR (Growth hormone receptor, Büyüme Hormonu Reseptörü) genindeki polimorfizmler bakımından incelenen sürüler bu çalışmada elde edilen bulgular halk elinde yetiştirilen Kıl keçisi oğlakları değerlendirilmiştir. Bu tez çalışmasının hayvan materyalini İzmir ili Karaburun ilçesindeki iki keçi işletmesinde yetiştirilen toplamda 120 oğlak oluşturmaktadır. Oğlakların canlı ağırlık ve vücut ölçülerini etkileyen çevresel faktörlerin tespit edilmesi, ayrıca GHR genindeki 10. ekzon polimorfizminin kıl keçilerde etkilerinin incelenmesini amaçlamıştır. Canlı ağırlık ve vücut ölçülerinin ana yaşı, cinsiyet ve sürü gibi çevre faktörlerinin önemli düzeyde etkileyebileceği ortaya konulmuştur (p<0,05) Sürü faktörünün etkisinin yüksek düzeyde önemli olduğu (p<0,01) gözlemlenmiştir. Oğlakların doğum, 30, 60, 90 ve 120. güne ait ortalamaları sırasıyla; 4.14, 8.44, 11.32, 16.18, 21.55 kg olarak bulunmuştur. Oğlaklarda 120. gün yaşına kadar incelenen vücut ölçülerine ait ortalamalar sırasıyla; 49.97±0.29, 53.09, 51.64, 52.62, 9.54, 26.76, 58.58, 25.57, 14.11, 14.23, 12.40, 19.70, 7.10, 7.66, 15.67 cm olarak tespit edilmiştir. Oğlakların doğum ağırlığı ve vücut ölçülerine ait kalıtım derecesi sırasıyla; 0.335±0.502, 0.285±0.529, 0.020±0.555, 0.053±0.879, 0.048±0.186, 0.002±0.293, 0.160±0.680, 0.830±0.823, 0.567±0.928, 0.112±0.535, 0.004±0.282, 0.003±0.375, 0.144±0.673, 0.376±0.905, 0.087±0.414, 0.384±0.942 olarak bulunmuştur. Sütten kesimde (90. gün) tespit edilen canlı ağırlık ve vücut ölçüleri arasındaki genetik ve fenotipik korelasyonlar 0.10 – 0.99 arasında değişmektedir. Canlı ağırlık ile kulak uzunluğu dışında kalan diğer özellikler arasındaki korelasyonlar önemli bulunmuştur (p<0,01). GHR genindeki PCR-RFLP analiz sonucu iki genotip AA ve AB elde edilmiştir. Bu genotiplerin canlı ağırlık ve vücut ölçüleri üzerine etkisi bulunmamıştır. Sonuç olarak oğlakların canlı ağırlık ve vücut özelliklerinin çeşitli çevre faktörlerinden yüksek düzeyde etkilendiği görülmektedir. Ayrıca elde edilen genotipik ve fenotipik korelasyonların kıl keçisi ıslah programlarında kullanılmasının yararlı olacağı sonucuna varılmıştır.
Around 96% of the goat population in Turkey consists of Hair goats. However, these animals do not produce the desired levels of meat and milk despite their substantial population. Several candidate genes that influence the yield characteristics of Hair goats have been identified. Therefore, this study aims to determine the environmental factors that affect the live weight and body measurements of Hair goat kids in the Aegean region. This study investigates polymorphisms in the GHR gene that could affect the characteristics of Hair goat kids raised in the public domain. The animal material for this thesis study comprised a total of 120 kids from two enterprises in the Karaburun district of Izmir province. The study revealed that environmental factors, such as live weight, body measurements, age, gender, and herd, can significantly affect these characteristics (p<0.05). The impact of the herd factor was found to be highly significant (p<0.01). The average live weights of the 120 kids were found from birth, 30, 60, 90, and 120 day as follows: 4.14±0.07, 8.44±0.13, 11.32±0.18, 16.18±0.28, and 21.55±0.46 kg respectively. The body measurements at weaning, including body length, height at withers, back height, rump height, rump width, ear length, chest circumference, chest depth, chest width, ear length, forehead width, head length, front cannon, back cannon, and tail length were determined as 49.97±0.29, 53.09±0.25, 51.64±0.25, 52.62±0.25, 9.54±0.08, 26.76±0.26, 58.58±0.40, 25.57±0.18, 14.11±0.13, 14.23±0.23, 12.40±0.10, 19.70±0.14, 7.10±0.04, 7.66±0.05, 15.67±0.14 cm, respectively. The heritability related to birth weight and body size were estimated to be 0.335±0.502 and 0.285±0.529, respectively. For other traits such as 0.020±0.555, 0.053±0.879, 0.048±0.186, 0.002±0.293, 0.160±0.680, 0.830±0.823, 0.567±0.928, 0.112±0.535, 0.004±0.282, 0.003±0.375, 0.144±0.673, 0.376±0.905, 0.087±0.414, and 0.384±0.942, respectively. The genetic and phenotypic correlations between live weight and body measurements were determined in a range of 0.10 to 0.99 Correlations between live weight and body measurements, excluding ear length, were found to be significant (p<0.01). Following PCR-RFLP analysis of the GHR gene, two genotypes, AA and AB, were identified. However, no significant impact of these genotypes on the studied characteristics was observed. Consequently, live weight and body characteristics were found to be significantly influenced by environmental factors. It is also concluded that the obtained phenotypic correlations will prove valuable for integration into hair goat breeding programs.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Ziraat, Agriculture

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye