Gelenek dışı edebiyatı kurumsallaştırmak:
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2011
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu tez temel olarak, yirminci yüzyılın son çeyreğinde, kült edebiyatın tarihsel ve toplumsal özelliklerini, gelenek dışı edebiyatın yerleşik edebiyat geleneği karşısında konumlanışının ideolojik gelişimi bağlamında inceleyecektir. Bu çalışmanın, öncelikle edebiyatın ve genel anlamda sanatın kurgulanışı, toplumsal kabulü ve ideolojik rolünün biçimlenmesi anlamında edebiyat geleneğini ve bu geleneğin dışladığı ve ötekileştirdiği gelenek dışı edebi üretimi anlamamıza yardımcı olması düşünülmektedir. Bu doktora tezi, ayrıca, Amerikan edebiyatının kurucu temalarından birisi olan bireyin toplum içindeki yalnızlığı ve kimlik arayışını yeni anlatı formları ve yeni bir dil ile ifade eden kült edebiyatın, içerdiği postmodern nihilizm ve alaycılık ile kendinden önce gelen avant-garde ve Beat kuşağı gibi dönemsel akımlardan hangi noktalarda ayrıldığını tartışacaktır. Genellikle, yerleşik ve kurumsal edebiyat geleneğinin dışında tutulmuş ya da bunu bilinçli olarak seçmiş yazarlarca, dilsel, kurgusal ve tematik anlamda genel geçer edebiyat anlayışının ve beğenilerinin dışında üretilen ve sadece belirli bir alt kültürel grup tarafından benimsenmiş ve neredeyse kutsallaştırmaya varacak derecede bir aidiyet bağı ile bir eser okur ilişkisi ile tanımlanabilecek kült edebiyat, kültürün kitleselleştiği ölçüde bireyselleştiği postmodern çağda edebi üretimin önemli bir alanı haline gelmiştir. Bu açıdan bakıldığında, kült edebiyat düzenden çok düzensizliğe, yapısal ve dilsel bütünlük ve uyumdan çok “kültürel anarşiye” yaptığı vurgu ve belirli bir tanımlamadan ve yerleşik yapılanmadan kaçınarak sürekli olarak kendi diyalektik zıttını temsil etmesi ile alt kültürel grupların ve karşı kültürel oluşumların temsilcisi oldu. Bu durumda, bu doktora tezi, postmoderniteyi sadece toplumsal ve kültürel bir olgu olarak algılamayarak, geç kapitalist dönemin ideolojik ve tarihsel koşullarının ürünü bir toplumsal kırılma anı olarak ele alacaktır. Bu saptamanın ışığında, kült edebiyatın yerleşik bir edebi geleneği reddi ve edebiyattaki gelenek ve gelenek dışı konumlar arasındaki kültürel farklılık, kültürel üretimin kurumsallaşmış, ticarileşmiş ve tekelleşmiş hallerine verilmiş böylesi bir tepki olarak yorumlanacaktır. Bu tespitin temelinde, Pierre Bourdieu’nun toplumsal dinamiklerin kaynağı olarak kabul ettiği ekonomik ve kültürel kapital temelinde kurulmuş toplumsal hiyerarşinin oluşumuna karşı alt kültür grupların tepkisel ifadesinin kült edebiyat üzerinden yansıması yatmaktadır. Kült edebiyat, Ihab Hassan’ın “sessizlik edebiyatı”, Deleuze ve Guattari’nin “küçük edebiyat (minor literature)” olarak da tanımladığı bir “karşı edebiyat” içinde bir “karşı dil” kullanarak seçkinci kültürün ideolojik egemenliğini ve hiyerarşisini reddeder. Sonuç olarak, bu doktora tezi, Amerikan edebiyatında yerleşik edebiyat geleneği ve gelenek dışı edebiyatın oluşumunu, Marksist eleştiri kuramı yardımı ile, tarihsel ve toplumsal bir bakış açısından irdemeleyi ve geçen yüzyılın son çeyreğinde postmodernite ile birlikte ortaya çıkan toplumsal ve kültürel dağılmanın birey ve bireyin kimlik algıları üzerine etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Kültürün ve sanatın oluşumunun hegemonik iktidar ilişkilerinden bağımsız olamayacağını ve kültüre ve sanata dair değer yargılarının ve ölçütlerin tanımlanmasının aynı zamanda bu ölçütlerin karşıtlarının da üretilmesi süreci olduğunu akılda tutarak, Amerikan kültüründe edebiyat dışı geleneğin oluşumunun ve gelişiminin, bireyin öznel konumunu toplumsal ve ideolojik ilişkiler ağı hiyerarşi içinde belirlemesi ve bu konum üzerinden kültürel tüketim mekanizmalarına katılması süreçlerinin incelenmesi ile anlaşılacağı düşünülmektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Amerikan Kültürü ve Edebiyatı A.B.D.
