Distopyan filmlerde mekân ve zaman ilişkisi
Yükleniyor...
Tarih
2012
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Günümüzün tartışmalı kavramlarından olan postmodernite, sinema anlatıları üzerine yapılan değerlendirmelerde, özellikle 1990'lı yıllardan itibaren söz konusu alanda giderek daha da görünür hale gelen parçalılık, süreksizlik, eklektizm, stilde ve karakterler düzeyinde şizofreni gibi nitelikler üzerinden okunmaktadır. Bu çalışmada modern ve postmodern mekân ve zaman kavramının bilim kurgu kategorisine de giren distopyan filmlerde ne şekilde yansıma bulduğunun ortaya konması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda 2000 yılından günümüze kadar olan süreçte 5 örnek üzerinden distopyan filmlerdeki mekân ve zaman ilişkisi, postmoderniteye dair değerlendirmeler çerçevesinde incelenmiştir. Bilim kurgu kategorisine giren distopyan filmlere ilişkin genel bir çerçeve sunacağı düşünülen örneklerin incelenmesi sonucunda postmodern mekân ve zamana ilişkin özelliklerin anlatı düzleminde yansıma bulduğu ortaya konmuştur. Coğrafi ve fiziksel sınırların esnemesi, insanlarda ve mekânlarda görülen esnek ve izofrenik yapı, birbiriyle bağdaşmayan dünyaların bir arada oluşu, köklerin ve her şeyi kapsayan bütüncül bakışların yokluğu ve bunlara yönelik bir arayışın seçilebilmesi, tasarımın planın önüne geçişi, bireyselleşme, gelip geçicilik, parçalanmışlık, hızlandırılmış bir hareketlilik ve gerek imgeler gerek bireyler düzeyindeki akışkanlık ile postmodern dönemin özelliklerinin söz konusu filmlerde her zaman baskın bir biçimde olmamakla birlikte yer aldığı görülmüştür. Filmlerde kaotik evrene, köksüzlüğe ve teknoloji temelli totalitarizme karşı girişilen mücadele ve aidiyet arayışı kimi zaman ailevi bağlar ve aşk üzerinden biçimlenerek romantize edilen, kimi zaman da bireysel değişimle sınırlı kalan bir görünüm sunmaktadır. Çözüm arayışında geçmişin keşfedilmesi, teknolojinin denetiminden uzak bir yaşam da bazı durumlarda bu romantize edilmiş görünümün parçası olabilmektedir. Ayrıca postmodern döneme ilişkin olduğu düşünülen köksüzlük, aşırı hareketlilik ve akışkanlık, parçalanma, gelip geçicilik, şekilsiz ve olumsal bir evren, değer türdeşliğinden ve toplumsal bağdan yoksunluk gibi kaygıların filmlerde içerik düzeyinde belirgin olmasına karşın mekân dokusunda her zaman karşılığını bulmadığı görülmektedir. Filmler, postmodern döneme ilişkin kaygıları yansıtmakla birlikte bu kaygıların izdüşümü her zaman mekân ve zaman ilişkisi boyutunda karşılık bulamamaktadır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Radyo Televizyon ve Sinema A.B.D.
