Bilgi sistemlerinde yanlılık unsurlarının istatistik ve yazılım araçları ile analizi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2022

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Yönetsel faaliyetleri ve karar almayı kolaylaştıran bilgi sistemleri, yanlı sonuçlar üretmek gibi bazı risklerle karşı karşıyadır. Bu türden riskler, genelde sistemi kullanmak ya da yönetmek durumunda olan insanlardan, bazen doğal nedenlerden ya da sistemin işletim sürecinden kaynaklanabilmektedir. Bilgi sistemlerinde yanlılığa sebep olan ve özellikle veri kaynaklı olduğu değerlendirilen nedenler ortadan kaldırıldığında yanlılık unsurları minimize edilebilmekte ve karar alma mekanizmalarına kaynaklık eden ve de stratejik önemi bulunan bilginin daha güvenli bir referans olması sağlanabilmektedir. Bu proje çalışmasının amacı bilgi sistemlerinde yanlılığa neden olan veri kaynaklı unsurları tespit etmek ve bu türden yanlılıkları ortadan kaldıran işlemleri istatistik ve yazılım araçları ile ortadan kaldırmaktır. Veri kaynaklı yanlılığı ortadan kaldırmak için istatistik temelli araçlar; zaman serilerinde sapan değer tarama yöntemi ve algoritmaları, yazılım araçları olarak ta bilişim sistemlerinin sunduğu olanaklar ve doğal dil işleme yaklaşımları kullanılarak tespit edilmekte ve meydana gelen yanlılığın ortadan kaldırılması mümkün olabilmektedir. Veriler üzerinde oluşması muhtemel riskleri kontrol eden ve ortadan kaldıran yaklaşımların kullanılması ile bilgi sistemi bünyesinde veriye dayalı olarak kurgulanan modeller daha sağlıklı bir hale gelmekte ve modele dayalı çıktılar olarak adlandırılan bilgi, daha güvenilir olarak kullanılabilmektedir.;Bilgi sistemleri, Verilerde yanlılık, Sapan değerler, Doğal dil işleme.;Information systems, Bias in data, Outliers, Natural language processing (NLP).

Açıklama

Tire Kutsan Meslek Yüksekokulu, Bilgisayar Teknolojileri Bölümü Araştırma Projesi
Araştırma Projesi elektronik ortamda bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye