Batı Anadolu geleneksel kadın süslenme biçimlerinin artistik dönüşümleri

Küçük Resim Yok

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/closedAccess

Özet

Kültürel alışkanlıklardan doğan ve genellikle toplumsal mesajlara dayalı olan geleneksel kadın süslenme biçimleri kişisel zevklerle değişiklik göstermektedir. Kendine özgü tercihlerle oluşup moda haline gelen biçimler, günlük ya da eğlence ortamlarında kendini göstermektedir. Çalışmada süslenme olgusu, doğuş nedenlerine, anlamına, içeriğine ve ortamına bağlı olarak ele alınmıştır. Süslenmedeki etkiler daima olumlu estetik izlenimler bırakır. Farklı biçimlerdeki uygulamalarıyla kadın, süslenme eğilimini gerek bölgesel gerekse kültürel veya kişisel stiliyle sunmuştur. Günümüzün artistik anlayışıyla ölçülüp değerlendirildiğinde geleneksel kadın süslenmesi, günümüz uygulamalarını etkileyip aydınlatacak çeşitliliğe ve farklılığa sahiptir. Bu zenginlik, uluslararası kullanıma olanak sağlayacak kadar güçlü bir potansiyel içermektedir. Bu amaçla İzmir, Aydın, Muğla'dan seçilen 4 yerleşim biriminde geleneksel kadın süslenmesi üzerine yapılan uygulamaların tespitiyle başlanan bu projede, geleneksel imgelerin ve uygulamaların iletişimsel çözümlemeleri yapılmış, artistik süreçten geçirilip fütüristik tasarımlar konusunda eskizler oluşturulmuştur. Geleneksel kültürün ve yaşam biçiminin izlerini taşıyan anlamlarla dolu bu süslenme biçimleri, gelinlerde yüz yazma çeşitleri, geleneksel baş süsleme ve bağlama şekilleri, kına yakma biçimleri ve saç kesimleri kapsamında incelenmiştir. Proje, nitel araştırma desenlerinden kültür analizine dayalı yürütülmüş, tasarım ilkeleri Jaques Derrida'nın yapısöküm (deconstruction) anlayışı doğrultusunda yapılandırılmıştır. Araştırma birimlerindeki gözlemler sırasında kaynak kişilerle yapılan görüşmeler kültürel verilerin yorumlanmasında etkili olmuştur. Projede geleneksel süslenme olgusu iletişimsel açılardan incelenirken etnik, ritüelistik, coğrafik ve kimliğe dair kavramlar çerçevesinde de değerlendirilmiştir. Vurgulanması gereken önemli nokta, bu çalışmanın yalnızca otantizme dayalı bir çalışma olmadığı, süslenmeye dair yaşayan kültürün tespiti ve geleceğe yönelik artistik tasarımlar üretme sürecinde geleneksel verilerin kullanılması olduğudur. Daha önce geleneksel kültüre dair yapılan çalışmaların genellikle giyim-kuşam, el sanatları vb. konularla sınırlı kalması, geleneksel süslenme biçimlerini bir araya toplayan ve artistik dönüşümünü sağlayan bu projenin öncül değerini ortaya koymuştur. Etnik mirasın fütüristik anlayışla yeniden kullanılır olması ise, çalışmanın özgün kısmı olarak değerlendirilmektedir. Artistik tasarımlar aracılığıyla geleneksel kültürümüzü uluslararası paylaşıma sunmak hedeflense de pandemiden dolayı sayıları azaltılan köylerden elde edilen sınırlı veriler proje beklentilerini zayıflatmıştır. Bir sonraki hedef, süslenme geleneklerini yaşatmayı sürdüren kaynak kişilere ulaşmak olacaktır.;Geleneksel süslenme, Artistik imaj, Postmodern tasarım.;Traditional ornamentation, Artistic image, Postmodern design.

Açıklama

Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı, Türk Halk Oyunları A.B.D. Araştırma Projesi
Araştırma Projesi elektronik ortamda bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye