Yoğun bakım hastalarında Rifle Kriterleri’ne göre akut böbrek yetmezliği gelişme insidansı
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2010
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı’nda 1 Ocak 2009-31 Aralık 2009 tarihleri arasında yatışı yapılan tüm hastalar retrospektif olarak incelendi. Bilinen kronik böbrek hastalığı olan, ikinci kez hastaneye yatırılan, 72 saatten önce taburcu edilen, 18 yaşından küçük olan ve organ dönorü olan hastalar çalışmamıza dahil edilmedi. Hastaların verileri retrospektif olarak dosya bilgilerinden tarandı. Bu kapsamda hastaların tanı, mortalite, yaş, cinsiyet, yoğun bakım yatış süresi, kronik hastalık öyküsü, düzenli ilaç kullanımı, APACHE II skoru, diyaliz gereksinimi, toplam kaç kez diyalize girdiği, diüretik infüzyonu, vazoaktif ilaç kullanımı (dopamin infüzyon değeri 20 mcg/kg/dk olan hastalar ve dopamine ek olarak dobutamin, adrenalin, noradrenalin infüzyonu başlanmış hastalar dikkate alındı), yatışı süresince en yüksek kreatinin değeri ve kaçıncı gün olduğu, yatışı süresince en düşük idrar değeri ve yatışının kaçıncı günü olduğu, RIFLE sınıfı dosya verilerinden retrospektif olarak elde edildi. Hastalar, yoğun bakım ünitesinde kaldıkları süre içinde ulaştıkları en yüksek RIFLE sınıfına göre R (risk), I (Injury) ve F (Failure, yetmezlik); Loss (L=böbrek fonksiyonlarının uzun süreli kaybı), End Stage Renal Failure (E=son dönem böbrek yetmezliği) sınıflarına ayrıldı. Yatışı süresince bazal serum kreatinin değerinde anlamlı yükseklik saptanmayan, idrar çıkışında ve GFR değerinde RIFLE kriterlerine göre anlamlı düşüş olmayan hastalar ‘RIFLE sınıf dışı’ olarak kabul edildi. 522 olgudan 214’ü çalışma kapsamına alındı. 214 hastanın 94’ü kadın (%44), 120’si erkekti (%56). RIFLE sınıfına göre hastaların 57’si (% 26.6) R grubunda, 32’si (% 15.0) I grubunda, 81’i (% 37.9) F grubunda, 1 tanesi (% 0.5) L grubunda olup, 43’ü (% 20) RIFLE sınıflaması dışı olarak değerlendirildi. Yoğun bakımda AKI gelişen hastaların mortaliteleri AKI gelişmeyenlere oranlara çok daha yüksekti. Aynı zamanda AKI gelişen hastalarda RIFLE sınıfına göre şiddet derecesi arttıkça mortalite oranı artmaktadır. Hastaların 112’si (%52.6) eksitus olmuş, 79’u (%37.1) başka kliniğe sevk edilmiş, 22’si (%10.3) ise taburcu edilmiştir. Eksitus olan hastaların 4’ü (%3.6) RIFLE dışı gurupta, 18’i (%16.1) R sınıfında, 19’u (%17.0) I sınıfında, 71’i (%63.4) ise F sınıfında bulunmuştur. Başka kliniğe sevk edilen hastaların 27’si (%34.2) RIFLE sınıfı dışı gurupta, 31’i (%39.2) R sınıfında, 12’si (%15.2) I sınıfında, 9’u (%11.4) F sınıfındaydı. Taburcu edilen hastaların 12’si(%54.5) RIFLE dışı gurupta, 8’i (%36.4) R sınıfında, 1’i (%4.5) I sınıfında, 1’i (%4.5) F sınıfındaydı. Exitus, başka kliniğe sevk ve taburculuk açısından gruplar karşılaştırıldığında Pearson Chi-Square testine göre anlamlı bir farklılık saptanmıştır. 214 hastanın 14’ü (%6.6) diyalize girmiştir ve hastaların tamamı F sınıfında bulunmaktadır. Hastaların 52’sine (%24.4) diüretik infüzyonu başlanmıştır. Bu hastaların 2’si (%3.5) R sınıfında, 7’si (%21.9) I sınıfında, 43’ü (%53.1) F sınıfındaydı ve RIFLE sınıf dışı olan hastaların hiçbirine diüretik infüzyonu başlanmamıştı. Hastaların 129’una (%60.6) vazoaktif ilaç tedavisi başlanmıştı. Bu hastaların 8’i (%6.2) RIFLE sınıf dışı olan grupta, 26’sı (%45.6) R sınıfında, 23’ü (%71.9) I sınıfında, 72’si (%88.9) F sınıfında idi. Diyaliz gereksinimi, diüretik infüzyonu ve vazoaktif ilaç kullanımı açısından gruplar karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır (p< 0.05). RIFLE sınıfı dışı olan hastalarda yaş ortalaması 47.9, R sınıfındaki hastalarda 49.3, I sınıfında 62.3, F sınıfında 60.2, L sınıfında 61.0 olarak bulundu. Yoğun bakım yatış süresine göre guruplar kıyaslandığında RIFLE sınıf dışı olan hastalarda ortalama 24.1, R sınıfında 25.3, I sınıfında 19.2, F sınıfında 17.3 olduğu görülmüştür ve yoğun bakım yatış süresinde anlamlı bir artış saptanmamıştır. Bu durum RIFLE-F ve I sınıfındaki hastaların, RIFLE-dışı ve R sınıfındaki hastalara oranla genel durumlarının daha kötü olması, mortalite oranlarının daha yüksek oluşu ve daha erken dönemde exitus olmaları ile açıklanabilir. RIFLE sınıf dışı olan hastalarda APACHE II ortalaması 15.1, R sınıfında 18.3, I sınıfında 21.7, F sınıfında 24.1,L sınıfında 29.0 olarak bulundu. RIFLE sınıfı arttıkça hastaların yaş ortalamasının ve APACHE II skorunun yükseldiği görülmüştür. Çalışmamızın sonucunda RIFLE sınıflandırılması ile YB mortalitesi arasında anlamlı bir ilişki olduğu gösterilmiştir. Buna göre YB hastalarında AKİ için RIFLE sınıflandırılmasının kullanılmasının, risk grubundaki hastaların erken dönemde tespit edilmesini ve uygun tedavinin gerçekleştirilmesini sağlayabileceği ve “failure” sınıfına ilerleyen hastaların sayısında azalmayı sağlayarak YB mortalitesinin azaltılmasına katkıda bulunabileceği kanaatine varılmıştır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Anesteziyoloji ve Reanimasyon A.B.D.
