Semantik bilginin analizi ve modellenmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2010
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bilgi, insanın nitel ve nicel gözlemler sonucunda doğrudan elde ettiği veri ve/veya bu veriyi işleyerek, analiz ederek dolaylı ve/veya dolaysız olarak ulaştığı sonuçlar ve kanılardır. Yapılan analizin niteliği, bilginin soyutlama seviyesini belirler. Semantik analiz, doğrudan ölçülebilen bilgi niteliklerinden dolaylı, daha üst seviyede yer alan bilgi niteliklerine erişilmesini sağlayan yöntemlerdir ve semantik analiz sonucunda erişilen bilgi de semantik bilgidir. Semantik analiz bir yöntemler bütünüdür, bu alanda tek, genel geçer bir yaklaşımdan bahsedilemez. Bu tez çalışmasının amacı, bilgiyi semantik seviyede temsil edecek bir bilgi modelinin altyapısı hakkında bir değerlendirme yapmaktır. Semantik bilgi bir manifold üzerinde modellenebilir. Manifold, varolan modellerde kullanılan metrik uzaylardan daha genel bir çerçeve sunarken, konum özelleştirmesi yolu ile özelleşmiş bilgilerin de aynı zamanda karşılanmasını sağlar. Spesifik olarak, uzunluk metriğine ek olarak eğrilik metriğinin kullanımını mümkün hale getirir. Çalışma kapsamında, bilginin manifold üzerinde modellenmesi fikrini doğrulamak üzere Öklidyen olmayan geometri temelli bir semantik analiz yöntemi önerilmektedir. Önerilen yaklaşım manifold üzerindeki jeodezik uzunluk kavramına dayanmaktadır. Yapılan uygulamada jeodezik uzunluklar dokümanlar arasındaki benzerliği ölçmek üzere kullanılmaktadır. Önerilen jeodezik benzerlik ölçüsü metin tabanlı bağlı veri seti Wikipedia XML Corpus üzerinde denenmektedir. Wikipedia bağ çizgesi üzerinden hesaplanan kümelenme katsayısı değerleri eğrilik değerleri olarak kabul edilmekte ve metinden hesaplanan Cosine benzerlik ölçüsü değerleri ile çember üzerindeki jeodezik formülü kullanılarak birleştirilmektedir. Deneysel çalışma kümelenme bağlamında gerçekleştirilmiş ve sonuçlar kümelenme metrikleri üzerinden yorumlanmıştır. Çalışma, bilgi modellemesinde manifold fikrini ortaya koyması ve bu fikrin geçerliliğini manifold fikrine dayanan bir semantik analiz yöntemi ve uygulaması sunarak test etmesi açısından özgündür. Bu niteliği ile gelecekte yürütülecek çalışmalara öncülük etmektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Bilgi modeli, semantik analiz, manifold, eğrilik, jeodezik uzunluk, benzerlik ölçüsü., Information model, semantic analysis, manifold, curvature, geodesic distance, similarity measure., Bilgisayar Mühendisliği A.B.D.
