Konjenital adrenal hiperplazide 21 hidroksilaz eksikliğine neden olan CYP21A2 gen mutasyonları ile genotip -fenotip karşılaştırması

CAH, 21 hydroxylase deficiency, mutation.;KAH, 21 Hidroksilaz eksikligi, mutasyon.;Konjenital adrenal hiperplazi (KAH), kortizol sentezini saglayan enzimlerin konjenital eksikligi sonucu olusan, otozomal resesif kalıtımla geçen ve sık görülen metabolik ve endokrin bir hastalıktır. 21Hidroksilaz (21-OH) eksikligi, KAH vakalarının %90-95'inden sorumludur. 21-OH enzimini kodlayan genin iki ayrı formu mevcuttur; aktif gen (CYP21A2) ve psödogen (CYP21P). CYP21A2 geninde en sık görülen mutasyonlar P30L, I2G, del8bç, I172N, E6cluster, V281L, F306+T, Q318X, R356W, P453S olarak bildirilmistir. Çalısmamızda klasik tip 21 hidroksilaz eksikligi (tuz kaybettiren tip ve basit virilizan tip ) olan ve mutasyon saptanan hastalarımızda en sık I2G mutasyonu (%53), ikinci sıklıkta I172N mutasyonu (%23,5) bulundu. Q318X, P30L, 8bç delesyon saptanmadı. Geç baslıgıçlı tip KAH hastası olan 3 kisiden birisinde heterozigot P453S mutasyonu saptandı. Basit virilizan tip 21-OH eksikligi olan bir hastada heterozigot P453S mutasyonu saptanırken diger hastada birlesik P453S/ V281L mutasyonu saptandı. Otozomal resesif kalıtılan bu hastalık için, prenatal tanı koyma imkanı vardır. Hamilelik döneminde dexometazan tedavisi gerektirdigi için hastalıga neden olan genetik anomalinin gösterilmesinin önemi büyüktür. Kız çocuklarında ambigius genitalyanın en sık nedeni, 21-OH eksikligine baglı KAH hastalıgıdır. Ambigius genitalia bulunan hastalarda ayırıcı tanıyı yapabilmek, kesin tanıyı koyabilmek, genetik analiz ile mümkündür. Ayrıca prenatal tanı imkanı yine genetik analiz yapılması durumunda gerçeklesmektedir. Bu çalısma ile 21-OH eksikligine baglı KAH hastalarının kesin tanısının konulması ve ailenin bir sonraki gebeliginde saglıklı çocuk sahibi olabilmeleri için prenatal tanı imkanı saglanmıs oldu.