Süt ve süt ürünlerinden yarrowia lipolytica izolasyonu, identifikasyonu ve ürettikleri alkalin proteaz ve ribonükleaz enzimlerinin aktivitelerinin araştırılması

Farklı süt ve süt ürünlerinde bozulmaya neden olan 48 maya izole edilmiş ve bu izolatların tanılanmaları hem Barnett ve ark. (2000) tarafından önerilen fenotipik testler ile hem de 5,8S ITS PCR ile genotipik testlerle tanılanmıştırlar. Ayrıca, ITS PCR'da elde edilen PCR fragmentlerinin sekans analizi yapılmıştır. Fenotipik testler sonucunda, 48 izolatın sadece 9 tanesi (5, 6, 9, 10, 17, 18, 19, 20 ve 21 numaralı strainler) Y. lipolytica straini olarak tanılanmış olmasına rağmen denemeye alınan 43 izolatın genotipik tanılamasında bu 9 Y. lipolytica straine ilave olarak 5 tane daha izolat (1, 3, 7, 8 ve 23 numaralı strainler) Y. lipolytica straini olarak tanılanmıştır. Ancak, sekans analizi sonuçlarında, 14 Y. lipolytica straininden bir tanesi (1 numaralı strain) Saccharomyces cerevisiae olarak tanılanmıştır. Yapılan sekans analizi sonucunda, ITS PCR'a göre tanılanan 1, 8, 9 ve 10 numaralı Y. lipolytica strainleri haricinde 3, 5, 6, 7, 17, 18, 19, 20, 21 ve 23 numaralı Y. lipolytica strainleri sırasıyla %89, %99, %92, %93, %96, %93, %89, %92, %92 ve %92 oranında Y. lipolytica strainleri ile benzerlik göstermiştir. Y. lipolytica tarafından üretilen alkalin proteaz ve ribonükleaz hücre dışına salgılanan ve endüstriyel önemi olan enzimlerdir. Araştırmamızda identifikasyonu yapılan 14 Y. lipolytica strainleri farklı karbon ve azot kaynakları kullanılarak alkalin ekstraselüler proteaz (AEP) ve ribonükleaz (RNaz) üretiminin regülasyonu yönünden çalışılmış ve farklı pH değerlerinindeki sıvı kültürler kullanılarak süpernant ortamın enzim aktivitesinin saptanması amaçlanmıştır. Bütün ortamlarda en fazla aktivite nötr pH'da meydana gelmiştir. AEP'i en fazla nötr pH'da üreten strainin Yarrowia lipolytica CBS 6124 tip türünün olduğu ve 57 unit/ml aktiviteye sahip olduğu hesaplanmıştır. Bunu 5 numaralı Y. lipolytica straini 36,21 unit/ml ile takip etmiştir. Benzer şekilde, denemeler sonunda RNaz üretimi en fazla aktivite nötr pH'da meydana gelmiştir. RNazı en fazla üreten strainin 21 numaralı Y. lipolytica straininin olduğu ve 3002,48 unit/ml aktiviteye sahip olduğu hesaplanmıştır.;Y. lipolytica, identification, ITS-PCR, alkaline protease and ribonuclease enzymes.;Y. lipolytica, identifikasyon, ITS-PCR, alkalin proteaz ve ribonükleaz enzimleri.