Türk basınını tekelleşmeye iten faktörler tekelleşme eğilimleri ve sonuçları

Küçük Resim Yok

Tarih

1991

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Yapılan araştırma ve rakamsal veriler ülkemizde, önce Asil Nadir Grubu'nun, daha sonra da Sabah Grubu'nun tekelleşme eğilimi içine girdiğini göstermiştir. Sabah Grubu tirajın yanında reklam gelirleri açısından da pazarı ele geçirmek üzeredir. 1989 Aralık ayı tirajlarına göre Asil Nadir Grubu'nun 4 gazetesi (Fotospor, Günaydın, Güneş ve Tan) toplam tirajın % 29.27'sine sahipken, 1991 Temmuz'unda Pazar payı 11.38'e düşmüş, Sabah Grubu ise % 25.90 oranındaki pazarını biraz daha genişleterek % 32.27'ye ulaşmıştır. İlanda % 25.34'le Hürriyet, basına yapılan reklam harcamalarının en büyük payına sahiptir. Sabah Grubu % 18.85'le ikinci sıradadır. Ancak reklam verenlere sunulan tenzilat ve değişik imkanlarla tercihler bu gruba yönelmiştir. Ülkemizde basında tekelleşme eğiliminin nedenleri araştırıldığında alt yapıyı oluşturan kağıttan dağıtıma kadar uzanan bir tekelleşme zinciriyle karşılaşılmakta, ayrıca basına sağlanan kolaylık ve imkanlar açısından, Batı standartlarıyla bağdaşmayacak derecede sembolik uygulamalar görülmekte, bunun yanında vergi ve resimlerle, yasal kısıtlamalarla basın bir kıskacın içinde çırpınmaktadır. Türk Basını'nı yakasına yapışan en büyük illetlerden biri de lotaryadır. Her geçen gün dozu artırılarak sürdürülen lotarya yarışı bir kanser hücresi gibi basını yiyip bitirmektedir. Sonuç olarak, tekelleşme eğilimi basına tek fayda olarak teknolojik açıdan ilerleme imkanı sağlamakta, bunun yanında çalışanlardaki huzur ve gelecek güvencesini silip süpürecek, insanları protestolu senetlere döndürmektedir. Grubun bir yayınından çıkan yada çıkartılan personelin, aynı grubun diğer yayınlarında iş bulma şansı hemen hiç yoktur. Öte yandan tekdüze yayınla; basın özgürlüğünün serpilip gelişeceği tartışma ortamı, yayın çeşitliliği yok olmaktadır. Bunun ülke çıkarları açısından en büyük sakıncası ise demokrasiye, ülke çıkarlarına olumsuz etkileriyle ortaya çıkmaktadır. Sorunun; çözümü, problemi yaratan etmenlerin ortadan kaldırılmasından geçmektedir. Öncelikle kağıt tekeli ortadan kalkmalı SEKA, kağıt piyasasına düzenleyici olarak girmeli, ithalatta ağır fon ve vergiler kaldırılarak, iç piyasasına düzenleyici olarak girmeli, ithalatta ağır fon ve vergiler kaldırılarak, iç piyasaya alternatif ve rekabet ortamı doğmalıdır. Yasal düzenlemeler açısından da Basın özgürlüğünün kamuoyunun haber alma ve bilgilenme özgürlüğü olduğu hatırlanarak basın için öngörülen kısıtlamalar kaldırılmalıdır

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Anahtar kelime mevcut olmadığı için bu alan boş bırakılmıştır.

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye