İnmeli bireylerde görev odaklı eğitimin denge, yürüme, fonksiyonel mobilite, günlük yaşam aktiviteleri ve yaşam kalitesine etkisi
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Amaç: İnmeli bireylerde görev odaklı eğitimin denge, yürüme, fonksiyonel mobilite, günlük yaşam aktiviteleri ve yaşam kalitesi üzerindeki etkilerinin araştırılmasıdır. Yöntem: Randomize kontrollü çalışmamız 20.01.2023-23.06.2023 tarihleri arasında, dahil edilme ve dışlanma kriterlerine uygun inmeli bireylerin gönüllü olarak katılımıyla tamamlandı. Katılımcılar randomize bir şekilde görev odaklı eğitim (GOE) grubu (n=16) ve kontrol grubuna (KG) (n=15) ayrıldı. Kontrol grubuna sadece konvansiyonel rehabilitasyon uygulanırken GOE grubuna ise konvansiyonel rehabilitasyona ek 30 dakikalık görev odaklı eğitim programı uygulandı. Egzersizler haftada 5 gün, 6 hafta boyunca toplam 30 seans uygulandı. Kontrol ve GOE grupları müdahale öncesi ve 6 haftalık müdahale sonrası değerlendirildi. Değerlendirmede Berg Denge Ölçeği (BDÖ), Fonksiyonel Ambulasyon Sınıflaması (FAS), 10 Metre Yürüme Testi (10MYT), 5 Tekrarlı Otur-Kalk Testi (5OKT), Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçeği (FBÖ), Zamanlı Kalk ve Yürü Testi (ZKYT), İnmeye Özgü Yaşam Kalitesi Ölçeği (İÖYKÖ) kullanıldı. Araştırmanın verilerinin analizinde SPSS 25.0 paket programı kullanıldı. İstatiksel analizler sırasında sayı, yüzdelik, ortanca, ortalama ± standart sapma hesaplamaları, Mann-Whitney U testi, Pearson ki-kare testi ve Wilcoxon işaretli sıralar testi bulunmaktadır. İstatistiksel anlamlılık p<0,05 olarak belirlendi. Bulgular: Görev odaklı eğitim grubunda yaş ortalaması 60,9±10,8 yıl iken (12 erkek, 3 kadın) kontrol grubunda ise 60,0±11,1 yıl olarak (9 erkek, 6 kadın) belirlendi. Gruplardaki olguların demografik verileri, fiziksel ve klinik özellikleri (sigara kullanımı hariç) benzerdi. BDÖ skorları incelendiğinde gruplarda başlangıçla karşılaştırıldığında anlamlı iyileşme varken (p<0,001) grupların arasında anlamlılık gözlenmedi (p>0,05). Müdahale öncesine göre müdahale sonrası gruplarda 10MYT değerleri anlamlıyken (p<0,001) gruplar karşılaştırıldığında anlamlı fark gözlenmedi (p>0,05). FAS skoru müdahale öncesine göre müdahale sonrası gruplarda istatistiksel olarak anlamlılık gösterirken (p<0,05) müdahale sonrası gruplar karşılaştırıldığında anlamlılık gözlenmedi (p>0,05). ZKYT değerleri çalışma öncesine göre çalışma sonrası gruplarda anlamlı iyileşirken (p<0,001) çalışma sonrası gruplar arasında istatistiksel anlamlılık gözlenmedi (p>0,05). 5OKT değerleri müdahale öncesine göre müdahale sonrası gruplarda istatistiksel anlamlı iyileşme (p<0,001) görülürken gruplar karşılaştırıldığında istatistiksel anlamlılık gözlenmedi (p>0,05). FBÖ ölçeğinin motor ve toplam skorları müdahale öncesine göre müdahale sonrası gruplarda anlamlılık (p<0,001) görülürken gruplar arası istatistiksel anlamlılık gözlenmedi (p>0,05). FBÖ-Kognitif skorlarında ise hem her bir grup müdahale öncesi-sonrası hem gruplar arası istatistiksel anlamlılık gözlenmedi (p>0,05). İÖYKÖ skorları müdahale öncesine göre müdahale sonrası gruplarda istatistiksel olarak anlamlıyken (p<0,001) gruplar arasında anlamlılık gözlenmedi (p>0,05). Sonuç: İnmeli bireylerde GOE; denge, yürüme, fonksiyonel mobilite, günlük yaşam aktiviteleri ve yaşam kalitesi üzerinde konvansiyonel rehabilitasyona göre herhangi bir üstünlüğü yoktu. Her iki tedavi yöntemi de tedavi programı sonunda tüm değerlendirme parametrelerinde iyileşme sağladı.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Hemipleji, Denge, Mobilite, Yürüme Hızı, Yaşam Kalitesi, Görev., Hemiplegia, Balance, Mobility, Walking Speed, Life Quality, Task.
