Kronik hastalığı olan yetişkinlerin sağlık okuryazarlığı ve öz etkililik düzeylerinin incelenmesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Amaç: Bu araştırmanın amacı; kronik hastalığı olan yetişkinlerin sağlık okuryazarlığı düzeyini ve öz etkililik düzeyini belirlemek ve kronik hastalığı olan yetişkin bireylerin sağlık okuryazarlığı düzeyi ile öz etkililik düzeyi arasındaki ilişkiyi incelemektir. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipteki araştırmanın örneklemini; Ocak-Mart 2023 tarihleri arasında Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Ankara Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi erişkin acil servis ve dahiliye kliniklerine başvuran, araştırmaya dahil edilme kriterlerini karşılayan 288 hasta oluşturmuştur. Araştırma verileri "Tanıtıcı Bilgi Formu", "Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği" ve "Kronik Hastalıklarda Öz-Etkililik Ölçeği" kullanılarak yüz yüze görüşme yöntemi ile toplanmıştır. Veriler değerlendirilirken; Mann Whitney U, t testi, ANOVA, Kruskall Wallis testi ve pearson korelasyon analizi yöntemleri kullanılmıştır, sonuçlar %95 güven aralığında, p<0, 05 anlamlılık düzeyinde yorumlanmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan hastaların yaş ortalaması 55, 83±17, 44 olup, %60, 1'i kadın, %77, 8'i evli, %41, 7'si ilkokul mezunudur. Hastaların ortalama kronik hastalık süresi 14, 18±9, 14 yıldır. Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği puan ortalaması 97, 74±22, 37'dir. Yaş, medeni durum, eğitim durumu, çalışma durumu, sigara kullanımı, kendi okuma düzeyleri ve okuma yazma için yardım alma durumu sağlık okuryazarlığını; yaş, çalışma durumu, kullanılan ilaç sayıları ve kendi okuma düzeyleri öz etkililiği etkileyen faktörler olarak belirlenmiştir. Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği puan ortalaması ile Kronik Hastalıklarda Öz-Etkililik Ölçeği arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Sonuç: Çalışmamızda kronik hastalığı olan bireylerin sağlık okuryazarlığı düzeyinin ortalamanın üzerinde, öz-etkililik düzeyinin ise yüksek olduğu saptanmıştır. Tanıtıcı özelliklerin çoğunun sağlık okuryazarlığını ve öz etkililiği etkilediği görülmüştür. Bireylerin sağlık okuryazarlık düzeyi ile öz etkililik düzeyi arasında pozitif yönde ilişki olduğu sonucuna varılmış, sağlık okuryazarlığı düzeyi arttıkça öz-etkililik düzeyinin de arttığı saptanmıştır.;Kronik hastalık; sağlık okuryazarlığı; öz etkililik; hemşirelik.;Chronic disease, health literacy, self-efficacy, nursing.

Açıklama

Hemşirelik Fakültesi, İç Hastalıkları Hemşireliği A.B.D. Araştırma Projesi
Araştırma Projesi elektronik ortamda bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye