Akıllı tekstiller üzerine bir çalışma

Akıllı tekstiller sıradan tekstil ürünlerinin koruma, süsleme gibi fonksiyonlarına ek olarak çevreden gelen dış uyaranları algılayabilen ve bu etkilere çeşitli şekillerde tepki verebilen tekstil ürünleridir. Şekil hafızalı tekstiller de akıllı tekstiller kapsamında değerlendirmekte olup, orijinal şeklini hatırlayabilme yeteneğine sahip materyallerden üretilmektedir ve sahip oldukları şekil hafızası özelliği sayesinde tüketici beklentilerine yönelik fonksiyonel ve estetik anlamda özgün ve yenilikçi ürünler geliştirilebilmektedir. Gerçekleştirilen projede, şekil hafızalı materyaller pamuklu kumaşlara çeşitli yöntemlerle entegre edilmiş ve pamuklu kumaşların buruşma sorununun çözümüne yönelik olarak kullanılmıştır. Çalışma iki ayrı bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Taguchi ortogonal dizayn tekniği kullanılarak tam faktöriyel deney tasarımı ile üretilmesi gereken 16 (24) farklı pamuklu kumaş yerine L8 ortogonal dizayn ile sadece 8 tip pamuklu dokuma kumaş üretilmiştir. Şekil hafızalı teller, kumaşların üretimi sırasında deney planında belirlenen şekilde kumaş dokusu içerisine yerleştirilmiştir. Üretilen kumaşların buruşma özellikleri ISO 2313 standardına göre değerlendirilmiş ve pamuklu kumaşların buruşmazlık özelliğinin iyileştirilmesinde şekil hafızalı telin ve diğer parametrelerin etkileri incelenmiştir. Çalışmanın ikinci kısmında ise şekil hafızalı teller tek bir tipte belirlenmiş olan pamuklu dokuma kumaşa çeşitli yöntemlerle entegre edilmiş ve elde edilen şekil hafızalı kumaşların yıkama öncesinde ve sonrasında buruşma görünümleri değerlendirmeleri ISO 9867 standardına göre yapılmıştır. Proje kapsamında şekil hafızalı materyallerin pamuklu kumaşların buruşma özelliklerini olumlu olarak etkilediği ve bu yöntemin buruşmazlık bitim işlemine bir alternatif olabileceği ortaya konmuştur.;Akıllı tekstil, şekil hafızalı tekstil, Taguchi Dizayn, buruşma, pamuklu dokuma kumaş.;Smart textiles, shape memory textile, Taguchi design, creasing, cotton woven fabric.