Kemoterapi alan hastalarda ağız bakımı standardının ağız komplikasyonları gelişme riskini önlemesinin incelenmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2003
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Kemoterapi alan hastalarda ağızda komplikasyon gelişme riski % 40 olarak belirtilmektedir. Ağız sindirim sisteminin başlangıç kısmını oluşturduğundan hastanın beslenmesi, genel durumu ağızdaki komplikasyonların varlığından olumsuz yönde etkilenmektedir. Kliniklerde ise hastanın ağız sağlığının sürdürülmesi ve ağız bakımının yapılması hemşirenin sorumluluğu altındadır. Bu çalışmada da, diş hekimleri tarafından diş temizliğinin sağlanması konusunda belirlenen standard: günde iki kez diş fırçalama, günde bir kez diş ipi kullanımı ve günde iki kez NaHCO3 ile gargara yapma ile kemoterapi alan hastaların ağzında komplikasyon gelişiminin önlenmesi amaçlanmıştır. Yarı deneysel olarak planlanan bu çalışmanın örneklemini Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde kemoterapi alan 40 hasta oluşturmuştur. Çalışmada veri toplama aracı olarak hastaların sosyo demografik özelliklerini içeren “Hasta Bilgi Toplama Formu” ve araştırmacının literatür bilgisi ve uzman görüşüne dayanarak hazırladığı sekiz kriterden oluşan “Ağız Değerlendirme Rehberi” kullanılmıştır. Hastalara tedavi öncesi ağız bakımı eğitimi verilmiş ve ağız bakımını takip etmelerini sağlamak amacı ile de ağız bakımının adımlarını kapsayan “Hasta Eğitim Rehberi” literatür doğrultusunda hazırlanıp hastalara verilmiştir. Tedavi öncesi ve sonrası değerlerin karşılaştırılmasında Wilcox İşaretli Sıralar Testi uygulanmış, her iki grup (deney ve kontrol) arasındaki farklılıklar ise Mann Whitney U testi ile karşılaştırılmıştır. Kemoterapi alan deney grubundaki hastaların % 40ʼının, kontrol grubundaki hastaların % 30ʼunun yüksek okul mezunu olduğu bulunmuştur. Hastaların yaş dağılımları incelendiğinde deney grubundaki hastaların % 45ʼinin kontrol grubundaki hastaların % 35ʼinin 41-60 yaş aralığında olduğu belirlenmiştir. Deney grubundaki hastaların % 60ʼı, kontrol grubundaki hastaların % 40ʼı yirmi bir günde bir kemoterapi almaktadır. Deney grubundaki hastaların tedavi öncesi ve sonrası ağız değerlendirme rehberinden aldıkları puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak önemli bulunmazken, kontrol grubundaki hastaların tedavi sonrası değerleri öncesine göre artış göstermiş ve aradaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Deney ve kontrol grupları ağız değerlendirme rehberinde yer alan her bir kriterden aldıkları puan ortalamaları yönünden karşılaştırılmış, deney grubunun puan ortalamasında tedavi öncesine göre düşüş gözlenmiş, kontrol grubunda ise artış gözlenmiş ve aradaki fark istatistik olarak anlamlı bulunmuştur. Ağız değerlendirme rehberinde yer alan her bir kriter yönünden gruplar arasında farklılık ise gözlenmemiştir. Çalışma sonucunda ağız değerlendirme rehberindeki kriterlerin ortalama puanlarında beklenen düzeyde azalma saptanmamıştır. Hastaların kendi bakımlarında aktif olarak sorumluluk almaları için gerekli davranışsal yöntemlerinde tedavi içinde yer alması önerilmiştir. Tedavi öncesi ağız bakımı eğitimi için hastalara zaman ayrılması, daha sonradan hastaların kendilerine önerilen ağız bakımını sürdürmek için klinikte çalışanlarca desteklenmeleri önerilmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
İç Hastalıkları Hemşireliği A.B.D
