M3 küresel kümesi yöresindeki kompakt galaksilerinin fotometresi

Bu çalışmada, kompakt galaksilerin fotoğrafik fotometresi; foto-elektrik ayar yıldızları yardımıyla yapılmıştır. Yararlandığımız bu ayar yıldızları; M3 küresel yıldız kümesi yöresine düşmektedir. Onları foto-elektrik parlaklıkları, W.A.Baum tarafından 100 inçlik (254cm.) bir teleskop yardımıyla tayin edilmiştir. Kompakt galaksilerin ve ayar yıldızlarını kapsayan bölgenin resimleri Karl Schwarzschild Rasathanesinin 2 m çaplı teleskobuyla çekilmiştir. Plak üzerindeki bu resimlerde nesnelerin kararmaları vardır. Biz işte bu plakları iris-fotometrisinde değerlendirerek, kompakt galaksilerin kuvasi (quassi) parlaklıklarını elde ettik. Prof. Dr. N. Richter, kompakt galaksileri vizüel alarak bazı sınıflara ayırmıştır. Bunun için kompakt galaksilerin ve mukayese yıldızlarının, kararma çapları beş plak üzerinde ölçüldü. Ayar eğrileri yardımıyla da parlaklıklar saptandı. Çalışmalarımız esas itibariyle galaksiler üzerinde olmasına rağmen bir takım yıldızlar da seçerek aynı koşullarda onların da fotometrileri yapılmıştır. m1 kuvasi parlaklıklarıyla m'ler (iki açıklıktaki parlaklık farkı) arasında, galaksi ve yıldızların bağlılıkları incelendi (grafik 9). Galaksiler, yıldızlardan farklı olarak ayrı bir kol üzerinde sıralanmaktadır. m1, m arasındaki grafikler Richter'in sınıfları için ayrı ayrı yapıldı (bkz. grafik 10-11-12). Galaksilerin dağılma kolları birbirine paralel kaymalar göstermektedir (çizelge8). Fakat bu kaymalar dağılma sınırları içindedir. Richter sınıfları bu yöntemle her ne kadar birbirinden kesin olarak ayrılmıyorsa da bazı önemli sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Galaksilere ilişkin dağılma kolu, artan parlaklıkla orantılı olarak sapmaktadır. Dağılma kolu parlaklık eksenini m1=19m, 40'da kesmektedir. Böylece, bu civardaki galaksilerin gerçek fotoğrafik parlaklığına ulaşmış oluyoruz. Bu çalışma sonucunda, kompakt galaksiler ve mukayese yıldızları için bulunduğumuz parlaklıklar ve yaptığımız vizüel sınıflama çizelge 6 ve 7'de verilmiştir. Sonuç olarak; fotoğrafik fotometre ile elde ettiğimiz değerlerle, galaksilere ait sadece bir dağılma kolu elde edilmektedir.