Trigliserid-gliserin sisteminde lipaz enzimi ile monogliserid oluşum koşullarının incelenmesi
Küçük Resim Yok
Tarih
1993
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
Monogriselidler ve türevleri gıda sanayinde çok yaygın olarak kullanılan iyonik olmayan yüzey aktif maddelerdir ve kimyasal ya da enzimatik yolla üretilebilir. Kimyasal olarak uygun trigliseridler, gliserin molekülü ile inorganik katalizörler varlığında yüksek sıcaklıklarda (220 oC )üretilebilmektedir. Enzimatik monogliserid üretimi ise Lipaz enzimi kullanılarak serbest yağ asitlerinin gliserin ile esterleşmesi ya da monogliseridlerin seçici hidrolizleri sonucu yapılmaktadır. Enzimatik monogliserid üretimi kimyasal prosese göre daha yumuşak koşullarda (Nötr pH, oda sıcaklığı ve atmosferik basınç) gerçekleştirilebilmekte ve reaksiyon sonunda, yüksek sıcaklık uygulamasından meydana gelen istenmeyen yan ürünler ise oluşmamaktadır. Lipaz enzimi ile katalizlenen proseslerde, reaksiyona giren maddeler ve ürünlerin iki ayrı fazda olması, diğer enzim proseslerine göre dezavantajlıdır. Bu çalışmada lipaz enzimi ile katalizlenen bir reaksiyonda trigliserid hidrolizi sonucu oluşan yağ asidleri ile ortamda bulunan gliserinin esterleşmesi sonucu monogliserid üretimi amaçlanmıştır. Bu amaçla bağ seçiciliği olmayan ve yüksek hidroliz aktivitesi gösteren Candida cylindrecea' dan izole edilen lipaz enzimi ve bu enzim için en uygun substrat, soya yağı seçilmiştir. Lipaz enziminin soya yağı subtratı için optimum pH'sı ve çalışma sıcaklıkları saptandıktan sonra, değişik miktarlarda su, izooktan ve Hekzan içeren ortamlarda reaksiyon koşullarına etkisi saptanmıştır. Reaksiyon ortamında su miktarının azalması enzimi sentez yönüne çevirmektedir. Bu dönüşüm düşük (%6) su konsantrasyonlarında trigliserid yönünde, ara konsantrasyonlarda (%9-%12) ise monogliserid ve digliserid yönündedir. İzooktan ve hekzan içeren ortamlarda organik çözgenin miktarındaki azalma reaksiyon yönünü hidrolize çevirmekte, artma ise senteze döndürmektedir. Monogliserid üretimi su içeren ortamlarda %20-30 arasında gerçekleşirken izooktan içeren ortamda 20 ile 25 arasında, hekzan içeren ortamda ise %15-20 arasında gerçekleşmektedir. Ortamda organik çözgen olarak izooktan kullanılması hekzandan daha uygun bulunmuştur.
Açıklama
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 1993
