Kırsal kalkınma yatırımlarının desteklenmesi programı kapsamında kiraz işletmelerinin yatırımlardan yararlanma düzeyi ve işletmelerin yatırım eğilimlerinin belirlenmesi: Kemalpaşa ilçesi örneği

Bu araştırmada İzmir İli Kemalpaşa ilçesinde kiraz üretimi yapan işletmelerin "Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı"nın (KKYDP) alt programı olan "Makine ve Ekipman Alımlarının Desteklenmesi Programı"ndan (MEADP) yararlanma durumlarının belirlenmesi ve bu yatırım desteğinden yararlanma eğilimlerini etkileyen faktörlerin ortaya konulması amaçlanmıştır. Ayrıca işletmelerin teknik ve ekonomik özellikleri işletme büyüklük grupları ve MEADP destekteğinden yararlanan-yararlanmayan gruplamaya göre verilmiştir. Araştırmada kullanılan veriler 2015 üretim dönemine ilişkin olup, bu destekten yararlanan 65, yararlanmayan 52 kiraz işletmesi olmak üzere toplam 117 işletmeden anket yoluyla elde edilmiştir. Desteklemeden yararlanan işletmelerde makine-ekipman alt yapısının güçlenmesiyle, iş yükünün azaldığı, üretim maliyetlerinin azaldığı, gelir düzeyinin arttığı sonuçlarına ulaşılmıştır. KKYDP'den yararlanan üreticilerin aldıkları makine ve ekipmanlar arasında %55,38 oranla en fazla payı pülverizatörün aldığı görülmektedir. Çalışmada kullanılan Logit modelin sonuçlarına göre; üreticilerin KKYDP'den yararlanma durumu üzerine, üreticinin eğitim süresi, kiraz üretimindeki deneyim süresi, Kemalpaşa Kiraz Üreticileri Birliğine üye olup olmama durumu, kiraz yetiştiriciliğinde ihtisaslaşma durumu ve brüt kar gibi değişkenlerin pozitif etkisinin, üretici yaşının ise negatif etkisinin istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir. Ayrıca çalışmada genç üreticilerin destekten yararlanma eğilimlerinin daha yüksek olduğu sonucuna varılmıştır.

This research aims to determine the utilization conditions of investments for cherry farms within "Support Scheme for the Purchase of Agricultural Machines and Equipment," SSPME which is a subprogram of "Rural Development Investment Support Program" (RDISP) in Kemalpaşa district of İzmir and to determine the factors effecting the investment utilization perceptions of the farms. Also the technical and economical aspects of the cherry farms are grouped by the size of the enterprises and the utilization or non-utilization of the SSPME. The data used in the research is from production year 2015, using survey from 117 farms; 65 of which use the support and 52 of them did not use the support. It is concluded that farms which use the support had stronger machine and equipment structure, decreased their production costs and increased their income. Pulveriser is the most purchased equipment of machinery of cherry farms who use RDISP by a share of 55,38%. Logit Model conclusions are showed that the education of the producer, producer's experience of the cherry producing process, producer's membership status of the Kemalpaşa Cherry Producers Union, specialization of cherry producing, gross profit have positive effects and age of producer has negative effect on producers' use of RDISP. Research shows that young producers are more willing to use the investment support.