Dijital bölünme kuramı doğrultusunda üniversite öğrencilerinin dijital eşitsilzik alanlarının ve deneyimlerinin belirlenmesi: Ege Üniversitesi örneği

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

İnsani gelişme geleneksel olarak ekonomi, sağlık ve eğitimdeki faktörlerle ilişkilendirilmiştir. Ancak son yıllarda dijital teknolojilere erişim, sürdürülebilir insani gelişmenin önemli bir göstergesi olarak kabul edilebilmektedir (Şimşek, 2006, s.127). Toplumun önemli bir çoğunluğuna dijital erişim sağlanmadan kapsayıcı ve aktif bir bilgi aktarımının sağlanamayacağı, bunun sonucu olarak da bilgi toplumunun gerçekleştirilemeyeceği öngörülmektedir. Devlet, özel sektör veya sivil toplum kuruluşları, dijital teknolojilerin etkin kullanımına ilişkin verimli iletişim sağlayabilmek için çabalarını yenilikçi stratejilerle birleştirdiğinde ülkelerin kalkınma hedeflerine daha iyi ulaşılabileceği de bir gerçektir. Uygun olmayan stratejiler, avantajlı ve dezavantajlı gruplar arasındaki dijital imkanlara erişim farkını genişletme riskini taşımaktadır. Bu duruma dijital uçurum adı da verilmektedir (Akca ve Kaya, 2016, s.304). Dijital uçurumun büyümesi toplumların farklı kesimleri arasında artan eşitsizliklerle sonuçlanabilmektedir. Çağdaş toplumların kapsayıcı politikası, yeni teknolojilerin insani gelişme ve sosyal ilerleme için çalışmasını sağlamak olmalıdır. İçinde bulunduğumuz dijital çağda bireylerin yeni iletişim teknolojilerine erişim ve bu teknolojileri kullanım becerileri açısından eşitsizlikleri derinleşmektedir (Sivrikaya ve Biricik, 2019). Sahip olduğumuz akıllı teknolojiler, bugünün eğitim-kimlik-kariyer inşası-vatandaşlık haklarına katılım-sosyal hayatta temsil kısaca var olma unsurlarına dönüşmüştür. Oysa bu teknolojilere sahip olamamaya bağlı mağduriyet ve olası kayıplar görece daha az ilgi çekmektedir. Özellikle pandemi koşullarında eğitim-öğretim sürecinin varlığını mümkün hale getiren bu teknolojileri; sahiplik/ erişim/ kullanım becerisi açısından değerlendiremeyen öğrenciler özelinde tartışmak ileride daha eşitlikçi yapıların oluşması için umut verici olabilmektedir. Bu çalışmada, dijital teknolojileri yaşamın merkezine almış üniversite öğrencileri perspektifinden özellikle kendi yaş grupları içinde yaşanan dijital eşitsizlik boyutlarını belirlemeye ve dezavantajlı öğrencilerin deneyimlerine odaklanılmaktadır. Öğrenci perspektifinden deneyimleri keşfetmek ve betimlemek dezavantajlı grup ile ilgili empati yeteneğini geliştirebilir. Dijital bölünme ile ilgili alan yazında; toplumlar arası-toplum içi dengesizliklere değinilmiş, bölünme türleri tanımlanmış (Aytun, 2016) ve eşitsizliğin somut çıktıları üzerinde durulmuştur (Erten, 2019). Ayrıca ölçek geliştirme çalışmaları yapılmıştır (Corrocher ve Ordanini, 2002). Niceliksel olarak dengesizlik tür ve boyutlarını açıklayıcı bu çalışmalar sorunun önemine ve dezavantajlı grupların belirlenmesine ışık tutmaktadır. Sahip olamama dezavantajını Ege Üniversitesi öğrencileri özelinde anlamak ve öğrenci deneyimlerini nitel bir çalışma ile betimlemek ise kurumsal anlayış ve empati becerisi gelişimine katkı sağlayabilir. Bu doğrultuda nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim deseni ile çalışılmıştır. Aşırı veya aykırı durum örneklemesi ile eşitsizliğin iki uç kısmını temsil eden öğrencilerden derinlemesine görüşme yolu ile veri toplanmış, veri seti bilgisayar destekli nitel analiz programı kullanılarak tematik içerik analizi ve betimsel analize tabi tutulmuştur.;Dijital bölünme, yeni iletişim teknolojileri, yoksunluk, eşitsizlik, uzaktan eğitim.;Digital divide, new communication technologies, deprivation, inequality, distance education.

Açıklama

İletişim Fakültesi, Halkla İlişkiler ve Tanıtım A.B.D. Araştırma Projesi
Araştırma Projesi elektronik ortamda bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye