Fiziksel aktiviteyi artırmada değişim aşaması temelli bireysel danışmanlık girişiminin etkililiği
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2007
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırma, yetişkinlerde fiziksel aktivite inanç, tutum ve niyetinin belirlenmesi ve fiziksel aktiviteyi artırmada değişim aşaması temelli bireysel danışmanlık girişiminin etkililiğinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiş, “zaman dizisi modelinde” randomize, kontrollü bir denemedir. Araştırma, Eylül 2005-Nisan 2006 tarihleri arasında Muğla Üniversitesi’nde yürütülmüş olup, araştırmanın evrenini merkez birimlerde çalışan 400 idari personel oluşturmuştur. Rektörlük birimleri ve rektörlük dışı birimler olmak üzere ikiye ayrılan ve alfabetik sıraya göre listelenen bireyler yaş, cinsiyet ve eğitim düzeyi değişkeni açısından eşlenmiştir. Eşlenme sağlandıktan sonra basit rasgele örnekleme yöntemi ile seçilen, gönüllü 84 kişi (42 girişim, 42 kontrol grubu) araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmanın yapılabilmesi için E.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Bilimsel Etik Kurulu’ndan ve araştırmanın yürütüldüğü kurumdan yazılı izin alınmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Sosyo-demografik Özellikler Veri Formu”, “Fiziksel Aktivite Ölçeği”, “Fiziksel Aktivite Geçmiş Davranış Formu”, “Fiziksel Aktivite Davranış Değişim Aşaması Tanılama Formu”, kullanılmış ve veriler beş izlemde toplanmıştır. Ön izlem sonrası girişim grubundaki bireylere, değişim aşaması temelli bireysel danışmanlık girişimi uygulanmış (beş danışmanlık görüşmesi), bu girişim fiziksel aktivite el kitabı ve tişört ödülü ile desteklenmiştir. Veri analizi SPSS 11.0 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Bireylere ilişkin tanıtıcı özellikler bakımından girişim ve kontrol grupları arasında, istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamış her iki grubun homojen olduğu belirlenmiştir (p>0.05). Bireysel danışmanlık programı öncesindeki ön izlemde, girişim ve kontrol grubu arasında fiziksel aktivite ölçeği toplam puan ortalamalarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu (p<0.05), son izlemde daha anlamlı bir fark olduğu (p<0.01), ön izlem-son izlem farkının girişim grubunda istatistiksel olarak anlamlı (p<0.01), kontrol grubunda istatistiksel olarak anlamlı olmadığı belirlenmiştir ( p>0.05). Girişim ve kontrol grubundaki bireylerinin fiziksel aktif olma durumları arasında ön izlemde istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamış (p>0.05), son izlemde istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0.05). Fiziksel aktivite geçmiş davranış puan ortalamalarında girişim ve kontrol grupları arasında ön izlemde istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı (p>0.05), son izlemde istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu (p<0.05) saptanmıştır. Bireysel danışmanlık programı sonrasında girişim grubundaki bireylerin %58.5’i harekete geçme aşamasına, %12.2’si sürdürme aşamasına ulaşmış, bir başka deyişle %70.7’si düzenli ve orta yoğunlukta fiziksel aktivite yapar hale gelmiştir. Ön izlemden son izleme girişim grubundaki bireylerin %82.93’ü davranış değişim aşamalarında ilerleme yönünde değişim göstermiştir (p<0.001). Bireylerin fiziksel aktivite davranış değişim aşamalarında son izlemde girişim ve kontrol grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır (p<0.01). Yetişkinlerde fiziksel aktiviteyi artırmada değişim aşaması temelli bireysel danışmanlık girişiminin, etkili ve yararlı olduğu sonucuna varılmış, gelecekteki araştırmalar ve uygulamalar için önerilerde bulunulmuştur.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Fiziksel Aktivite, Tutum, Niyet, Değişim Aşaması, Bireysel Danışmanlık., Physical activity, Attitude, Intention, Stage of change, Individualized counselling., Hemşirelik Programı A.B.D.
