Türk aydınının kadın olgusuna bakışı üzerine bir araştırma

Bu çalışma ile Türk aydınlanmasının önemli isimlerinden biri olan Ismayıl Hakkı Baltacıoğluʼnun kadın olgusuna bakışının incelenmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla önce, genelde feminist literatürde milliyetçi aydın erkeklerin, özelde de Türkiyeʼdeki modernleşme ve feminist hareketin geçmişiyle ilgili çalışmalarda, Osmanlı-Türk aydın erkeklerin kadına bakışına dair yapılan saptamalar tartışılmıştır. Bu tartışma çalışma boyunca modernleşme ve ulus-devletleşme süreçleri ile aydın erkeğin kadın algısının nasıl bir etkileşim içinde olduğunun belirlenmesinde yol gösterici olmuştur. Çalışmanın bir sonraki aşamasında ise, bir aydın olarak Baltacıoğluʼnun yaşamı ve eserleri tanıtılarak, genel bir portresi çizilmiştir. Çalışmanın asıl hedefi olan Baltacıoğluʼnun kadın algısını izlemek için, kendisinin çeşitli türdeki eserleri arasından İzmir Konferansları (1915), Mürebbilere (1933), İyi Ana (1939), Sosyoloji (1939), Türke Doğru (1942), Genç Kız (1943), Batak (1943) adlı eserleri ile Yeni Adamʼda yayımlanan makaleleri üzerinde çalışılmıştır. Bunun yanı sıra, özel arşive ulaşmak amacıyla oğlu Sayın Ali. Y. Baltacıoğlu ile görüşülmüş, Ismayıl Hakkı Baltacıoğluʼnun çocuklarına yazmış olduğu mektuplar, aile fotoğrafları da incelenmiştir. Böylelikle, döneme hakim olan modern bir ulus yaratma çabası eşliğinde, Baltacıoğluʼnun yeni kadın idealinin nasıl şekillendiği ortaya konulmaya çalışılmıştır.