Bazı pamuk çeşitlerinde emici böceklerin popülasyon değişimleri ile verim ve kaliteye etkilerinin belirlenmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2018
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışma ile Ege Bölgesi'nde yaygın olarak üretimi yapılan erkenci ve geççi pamuk çeşitlerinde zararlı emici böceklerin populasyon değişimleri saptanarak söz konusu böceklerin farklı çeşitlerdeki tercihlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. 2014-2016 yılları arasında gerçekleştirilen çalışmada pamuk çeşitlerinin tüylülük özellikleri ile emici böceklerin zararlı yoğunluğu arasındaki ilişkilerin ortaya konmuştur. Emici böceklerin verim ve kaliteye etkileri belirlenerek zararlıların daha az tercih ettiği çeşitlerin belirlenmesi ile gereksiz ilaçlamaların azaltılması hedeflenmiştir. Çalışmada; Özbek105, GSN12, Carmen, Claudia, Gloria, Flash, PG2018, Carizma çeşitleri kullanılmıştır. Denemelerde emici böceklerden Thysanoptera takımının Thripidae familyasına bağlı Thrips tabaci Lind., Frankliniella intonsa Tryb, F. occidentalis (Perg), Hemiptera takımının Aphididae familyasına bağlı Aphis gossypii Glov, Cicadellidae familyasına bağlı Asymmetrasca decedens (Paoli), Aleyrodidae familyasına bağlı Bemisia tabaci Genn, Miridae familyasından Creontiades pallidus Rumb. türlerine rastlanmıştır. Farklı çeşitlerde yapılan sayımlarla T. tabaci, F. occidentalis, F. intonsa A. decedens, B. tabaci türlerinin populasyon değişimleri arasında farklılık bulunmuştur (P<0,05). T. tabaci ve B. tabaci tüylü olarak belirlenen Özbek105 GSN12 ve PG2018 çeşitlerini tercih ederken, tüysüz çeşitleri (Gloria, Claudia Carmen ve Flash) tercih etmemişlerdir. T. tabaci'nin en yüksek birey sayısı Özbek105 çeşidinde (2014 yılı 2.1 birey/ yaprak, 2015 yılı 0.9 birey/ yaprak, 2016 yılı 2.5 birey/ yaprak), en düşük Claudia çeşidinde (2014 yılı 0,9 birey/ yaprak 2015 yılı 0.4 birey/ yaprak 2016 yılı 1.1 birey/ yaprak) saptanmıştır. B. tabaci ortalama birey sayısı ise en yüksek GSN12 çeşidinde (2014 yılı 5 birey/ yaprak, 2015 yılı 3,7 birey/ yaprak, 2016 yılı 6,3 birey/ yaprak), en düşük Claudia çeşidinde (2014 yılı 1,4 birey/ yaprak, 2015 yılı 0,9 birey/ yaprak, 2016 yılı 2 birey/ yaprak) belirlenmiştir. F. occidentalis'in populasyon değişimi orta ve tüylü çeşitlerde en yüksek görülmesine karşın, populasyon yüksekliğinin çiçeklerin oluşma zamanı ile ilgili olduğu kanısına varılmıştır. Zararlılardan A. decedens'in en yüksek birey sayısı tüysüz çeşitlerden Gloria ve Claudia çeşitlerinde (2014 yılında 2,6 ve 2,7 birey/yaprak, 2015 yılında her iki çeşittede 6,5 birey/yaprak, 2016 yılında 3 ve 3.4 birey/yaprak) saptanırken, zararlı tüylü çeşitleri (Özbek105 ve GSN12) ise çok tercih etmemiştir (2014 yılı 0,9 birey/ yaprak, 2015 yılı 2,7 birey/ yaprak, 2016 yılı 0,6 birey/ yaprak). A. gossypii denemenin gerçekleştirildiği üç yılda da EZE'ne ulaşmaması ve populasyonun çok düşük olması dolayısıyla çeşit tercihi belirlenememiştir. C. pallidus için çeşitler arasında fark bulunamamıştır. Populasyon değişiminin izlendiği ilaçsız parseller ile verim ve kaliteye etkinin değerlendirildiği ilaç uygulanan parsellerde ise çeşitlerin dekar başına kütlü pamuk verimi her üç yıl için belirlenmiş ve aralarında istatistiki olarak fark olduğu tespit edilmiştir. Denemenin gerçekleştirildiği 2014 yılında verim, ilaçlanan ve ilaçlanmayan parsellerde sırasıyla en düşük 171,13 kg/da, ve 99,48 kg/da ile Gloria, en yüksek 318 kg/da ve 268,60 kg/da PG2018 çeşidinde elde edilmiştir. 2015 yılında ilaçlanan parsellerde verim 244,60 kg/da ile Carmen çeşidinde en düşük, 350,5 kg/da ile Flash en yüksek, ilaçlanmayan parsellerde 124,70 kg/da ile Claudia çeşidinde en düşük, 221,04 kg/da ile en yüksek Özbek105, çeşidinde saptanmıştır. 2016 yılında ise ilaçlanan ve ilaçlanmayan parsellerde sırasıyla en düşük 287,55 kg/da ve 138,225 kg/da ile Carmen en yüksek 525,75 kg/da ile PG2018, 274,72 kg/da ile Carizma çeşidinde elde edilmiştir. Ayrıca denemelerde emici böceklere karşı ilaçlama yapılan ve yapılmayan parsellerde, ekimi yapılan 8 farklı çeşidin lif kalite özellikleri belirlenerek değerlendirilmiştir. Mikroner, lif uzunluğu ve SCI bakımından ilaç uygulanan ve uygulanmayan parsellerde çeşitler arasında bir fark bulunmazken, lif olgunluğu ve mukavemeti farklı bulunmuştur (P<0,05).
It was aimed to determine preferences of the pests in different cotton varieties by monitoring population dynamics of the pest populations in the early and late cotton varieties. The experiments were carried out in 2014-2016 to assess relationship between leave hairiness and population density of pest. Effects of quality and yields were identified and it was also aimed that varieties which less preferred by the pests were determined and finally reducing unnecessary pesticide spraying. Özbek105, GSN12, Carmen, Claudia, Gloria, Flash, PG2018, Carizma varieties were used as plant materials. Thrips tabaci Lind, Frankliniella intonsa Tryb, and F. occidentalis (Perg) belonging to family Thripidae; Aphis gossypii (Glov) belonging to family Aphididae; Asymmetrasca decedens (Paoli) belonging to family Cicadellidae; Bemisia tabaci (Genn) belonging to family Aleyrodidae; Creontiades pallidus Rumb belonging to family Miridae were observed on cotton plants. Differences in population dynamic of the pest were detected. While T. tabaci and B. tabaci prefer hairy leaf varieties of Özbek105, GSN12 and PG2018, the pests did not prefer hairless varieties (Gloria, Claudia Carmen and Flash). The highest population density of T. tabaci were detected on Özbek105 variety (in 2014: 2,1 individuals/leaf; in 2015: 0,9 individuals/leaf; in 2016: 0,6 individuals/leaf;), the lowest population diversity of T. tabaci were detected on Claudia variety (in 2014: 0,9 individuals/leaf; in 2015: 0,4 individuals/leaf in 2016: 1,1 individuals/leaf) The highest population density of F. occidentalis was observed on the hairy cotton varieties, but it was proposed that this was related to the flowering stage of the cotton varieties. The highest population density of A. decedens was obtained on Gloria and Claudia (year 2014: 2,6 and 2,7 individuals/leaf, year 2015: 6,5 individuals/leaf, year 2016: 3 and 3.4 individuals/leaf). Because A. gossypii didn't reach to the economic threshold level and also detected low level of its population, the pest preferences of plant varieties could not be identified. No significant difference has been detected for C. pallidus among the varieties. When the chemical treated and untreated plots compared, statistically significant differences were found for cotton yields. The lowest yield in 2014 was obtained from variety Gloria in untreated and treated plots as 171,13 kg/da, and 99,48 kg/da respectively. The highest yield in 2014 was detected in PG2018 variety in untreated and treated plots as 318 kg/da ve 268,60 kg/da respectively. In 2015, the lowest yield in treated plots was 244,60 kg/da in variety Carmen; the highest yield in treated plots was 244,60 kg/da in variety Carmen. The untreated plots, the lowest yield was 124,70 kg/da in variety Claudia, the highest yield was 221,04 kg/da in variety Özbek105. In the year 2016, treated and untreated plots, the lowest yield was 287,55 and 138,22 kg/da in variety Carmen respectively, the highest yield was 525,75 kg/da in variety PG2018 and 274,72 kg/da in Carizma respectively. Eight different cotton varieties were evaluated for the fiber quality parameters in treated and untreated plots. Statistically differences among the varieties could be detected for the micronair, fiber length and SCI between treated and untreated plots. On the other hand, statistically differences were obtained for the fiber strength and fiber mature among cotton varieties.
It was aimed to determine preferences of the pests in different cotton varieties by monitoring population dynamics of the pest populations in the early and late cotton varieties. The experiments were carried out in 2014-2016 to assess relationship between leave hairiness and population density of pest. Effects of quality and yields were identified and it was also aimed that varieties which less preferred by the pests were determined and finally reducing unnecessary pesticide spraying. Özbek105, GSN12, Carmen, Claudia, Gloria, Flash, PG2018, Carizma varieties were used as plant materials. Thrips tabaci Lind, Frankliniella intonsa Tryb, and F. occidentalis (Perg) belonging to family Thripidae; Aphis gossypii (Glov) belonging to family Aphididae; Asymmetrasca decedens (Paoli) belonging to family Cicadellidae; Bemisia tabaci (Genn) belonging to family Aleyrodidae; Creontiades pallidus Rumb belonging to family Miridae were observed on cotton plants. Differences in population dynamic of the pest were detected. While T. tabaci and B. tabaci prefer hairy leaf varieties of Özbek105, GSN12 and PG2018, the pests did not prefer hairless varieties (Gloria, Claudia Carmen and Flash). The highest population density of T. tabaci were detected on Özbek105 variety (in 2014: 2,1 individuals/leaf; in 2015: 0,9 individuals/leaf; in 2016: 0,6 individuals/leaf;), the lowest population diversity of T. tabaci were detected on Claudia variety (in 2014: 0,9 individuals/leaf; in 2015: 0,4 individuals/leaf in 2016: 1,1 individuals/leaf) The highest population density of F. occidentalis was observed on the hairy cotton varieties, but it was proposed that this was related to the flowering stage of the cotton varieties. The highest population density of A. decedens was obtained on Gloria and Claudia (year 2014: 2,6 and 2,7 individuals/leaf, year 2015: 6,5 individuals/leaf, year 2016: 3 and 3.4 individuals/leaf). Because A. gossypii didn't reach to the economic threshold level and also detected low level of its population, the pest preferences of plant varieties could not be identified. No significant difference has been detected for C. pallidus among the varieties. When the chemical treated and untreated plots compared, statistically significant differences were found for cotton yields. The lowest yield in 2014 was obtained from variety Gloria in untreated and treated plots as 171,13 kg/da, and 99,48 kg/da respectively. The highest yield in 2014 was detected in PG2018 variety in untreated and treated plots as 318 kg/da ve 268,60 kg/da respectively. In 2015, the lowest yield in treated plots was 244,60 kg/da in variety Carmen; the highest yield in treated plots was 244,60 kg/da in variety Carmen. The untreated plots, the lowest yield was 124,70 kg/da in variety Claudia, the highest yield was 221,04 kg/da in variety Özbek105. In the year 2016, treated and untreated plots, the lowest yield was 287,55 and 138,22 kg/da in variety Carmen respectively, the highest yield was 525,75 kg/da in variety PG2018 and 274,72 kg/da in Carizma respectively. Eight different cotton varieties were evaluated for the fiber quality parameters in treated and untreated plots. Statistically differences among the varieties could be detected for the micronair, fiber length and SCI between treated and untreated plots. On the other hand, statistically differences were obtained for the fiber strength and fiber mature among cotton varieties.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Pamuk, Emici Böcekler, Populasyon Değişimi, Verim, Kalite, Gossypium Hirsitum, Cotton, Gossypium Hirsitum, Sucking Pests, Population Fluctuation, Yield, Quality
