Culiseta longiareolata (Macquart, 1838) ve Culex pipiens L. (Diptera: Culicidae) larvalarına karşı Bacillus sphaericus ve Bacillus thuringiensis var. israelensis'in etkileri

Çalışmada Culex pipiens ce Culiseta longiareolata türü sivrisineklerin birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü evre larvalar kullanılmıştır. Yüzey alan 0.25 m2 olan tankların içine 20 cm derinliğinde su, 4 cm yüksekliğinde kum ve toprak karışımı konmuş, her bir tanka da 25'er gram hayvan yemi eklenerek sivrisineklerin doğal üreme ortamları taklit edilmiştir. Orta kirlilikte ve çok kirli su ortamları oluşturmak için, tanklara farklı oranlarda sığır gübresi ve çeşitli organik maddeler eklenmiştir. Uygulamada Bacillus thuringiensis var. israelensis (Bti) içeren VectoBac 12 AS ve Bacillus sphaericus (Bs) içeren VectoLex WDG ticari formülasyonlar firmaların önerdiği dozlarda sırası ile 1L/ha ve 400 g/ha oranlarında kullanılmıştır. Doğal ortamlardaki tanklardan alınan larvalar iki gruba ayrılarak laboratuvardaki deneme kaplarına (190 cm2) alınmıştır. İlk grup birinci ve ikinci evre (genç) larvalardan, ikinci grup ise üçüncü ve dördüncü evre (yaşlı) larvalardan oluşmuştur. Bu şekilde gruplandırılan Culex ve Culiseta larvalarına temiz, orta kirli ve çok kirli ortamlarda her biri için ayrı ayrı Bti ve Bs uygulanmıştır. Uygulama sonunda Bti'nin orta kirli ve çok kirli ortamların hepsinde birden etkisini yedinci günün sonunda büyük ölçüde kaybettiği gözlenmiştir. Birinci grup larvalarda (L1 ve L2) Bti'nin öldürücü etkisi Culex ve Culiseta türleri üzerine, her üç ortam içinde, birinci gün itibar ile %100 den başlayıp giderek azalan bir etki ile yedinci günün sonunda %15-30 arasına düşmüştür. Aynı şekilde ikinci grupta da ölüm oranı %100'den başlayıp giderek azalan bir etki ile yedinci günün sonunda %15-30 arası bir değere ulaşmıştır. Bs'nin kalıcı etkisi her iki tür için üç farklı ortamda da 21 gün boyunca etkinliğini sürdürmüştür. Bs'nin birinci grup ve ikinci grup larvalar üzerindeki etkisi bu 21 günlük süreç boyunca temiz, orta ve çok kirli ortamların hepsi için de birbirine yakın değerler vermiştir. Larva ölüm oranları %100'den başlamış ve 21. günün sonunda %75-85 arası bir orana gerilemiştir. Sonuçta Bti'nin akut etkisinin ilk üç gün içerisinde yüksek olduğu ve yedinci günün sonunda bu etkiyi kaybettiği, Bs'nin ise 21 günlük süreç boyunca etkisini koruduğu gözlenmiştir.