Vücut sıcaklığı yüksek olan hastalarda periferik soğutma yönteminin vücut sıcaklığı ve hemodinamik parametrelere etkisi
Yükleniyor...
Tarih
2010
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırma nörosirürji yoğun bakımda vücut sıcaklığı yüksek olan hastalarda periferik soğutma yönteminin vücut sıcaklığı ve hemodinamik parametrelere etkisini belirlemek amacıyla planlanmış deneysel bir çalışmadır. Araştırma Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Nörosirürji Anabilim Dalında 20 Haziran 2009 - 16 Mayıs 2010 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Nörosirürji yoğun bakım ünitesi ameliyat sonrası dönemde, iki evrede uygulama yapılarak toplam 35 hasta, araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Verilerin toplanması için; 'Hastaların sosyo-demografik veri toplama formu [A) bireye ilişkin sosyo-demografik değişkenler ve B) hasta izlem formu]' ve 'hastaların vücut sıcaklığı yüksekliğine yönelik periferik soğutma yöntemin vücut sıcaklığı ve hemodinamik parametre değerleri veri toplama formu' kullanılmıştır. Araştırmanın uygulanması için etik kurul izni, kurumdan yazılı izin ve araştırmaya katılan bilinçli hastaların kendilerinden, bilinçsiz hastaların ise aile ve yakınlarından sözel ve yazılı onam alınmıştır. Araştırmaya ameliyat sonrası dönemde yoğun bakımda iki farklı zamanda vücut sıcaklığı yükselen hastalar dahil edilmiştir. Araştırma kapsamına alınan hastaların yas, cinsiyet, tanı, yan hastalıklar, yatış tarihi ve saati, yoğun bakıma yatışta hemodinamik parametreleri (sistolik arter basıncı, diyastolik arter basıncı, arteryel kan basıncı ortalaması, nabız sayısı, oksijen saturasyon değeri ve vücut sıcaklığı), ameliyat tarihi, ameliyat tarihi ve süresi, bilinç durumu, enfeksiyon durumu, hastaya takılı olan kateterler ve oksijen desteğine yönelik değerlendirilmistir. Her hasta için iki farklı zamanda vücut sıcaklığı yükseldiğinde periferik soğuk uygulama yapılmıştır ve böylece her hasta için iki farklı zamanda elde edilen verilerin ortalaması analiz edilmiştir. Verilerin istatistiksel analizinde; Sayı, Yüzde, Ortalama, Paired T-Test, Friedman Test ve Wilcoxon Signed Ranks Test kullanılmıştır. Araştırmada hastaların yas ortalaması 49,71±17.65, %62.9'ü erkek, %68.6'sının beyin kanaması nedeniyle ameliyat olduğu, %51.4'ünün ameliyatın 3. gününden sonra vücut sıcaklığı yükselme olduğu ve %54.2'sinde enfeksiyonu olmadığı belirlenmiştir. Hastaların vücut sıcaklığı yükseldiğinde, sistolik arter basıncı ve oksijen saturasyon değeri ortalamalarında anlamlı düzeyde düşüş ve nabız sayısı ortalamasında ise anlamlı düzeyde artış saptanmıştır (p<0.05). Diyastolik arter basıncı ortalamasında artış ve arteryel kan basıncı ortalamasında düşüş saptanmasına rağmen anlamlı düzeyde bulunmamışlardır (p>0.05). Ayrıca her bir derece santigrat (1°C) vücut sıcaklığında artış; sistolik arter basıncında 4.43 mmHg, arter kan basıncı ortalamasında 0.166 mmHg ve oksijen saturasyon değerinde %0.64 azalmaya ve diyastolik arter basıncında 1.61 mmHg ve nabız sayısında 7.46 /dk artısına neden olmaktadır. Periferik soğuk uygulama öncesi ve sonrası sistolik arter basıncında 1.40 mmHg, diyastolik arter basıncında 1.87 mmHg, arteryel kan basıncı ortalaması 0.98 mmHg ve oksijen saturasyon değerinde %0.27 artış olmakla beraber istatistiksel açıdan anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür (p>0.05). Ayrıca vücut sıcaklığında 0.3°C ve nabız sayısında 3.3 /dk azalma olmakla beraber istatistiksel açıdan anlamlı bir fark görülmüştür (p<0.05). Periferik soğuk uygulama öncesi ve bittiğinden 30 dakika sonrası; sistolik arter basıncında 0.98 mmHg ve oksijen saturasyon değerinde %0.04 artış saptanmıştır. Sistolik arter basıncındaki fark istatistiksel açıdan anlamsız ve oksijen saturasyon değerindeki fark anlamlı görülmüştür. Ayrıca vücut sıcaklığında 0.57°C ve nabız sayısında 4.5 /dk azalma olmakla beraber istatistiksel açıdan anlamlı bir fark görülmüştür (p<0.05). Diyastolik arter basıncında 0.34 mmHg ve arteryel kan basıncı ortalamasında 0.60 mmHg azalma olduğuna rağmen istatistiksel açıdan anlamlı bir fark görülmemiştir (p>0.05). Bu sonuçlar doğrultusunda kliniklerde özellikle yoğun bakımlarda vücut sıcaklığı yüksek olan hastalarda (koltukaltı yolundan 38.1°C), periferik soğuk uygulamanın 20 dakika süreyle koltuk altı, diz altı, kasık ve karın bölgesine yapılması önerilmektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Vücut Sıcaklığı Yüksekliği (Ateş), Yoğun Bakım Ünite, Ameliyat Sonrası Dönem, Periferik Soğutma Yöntem, Hemodinamik Parametreler., Elevation of Body Tempreature (Fever), Intensive Care Unit, Postoperative Period, Peripheric Cooling Method, Hemodynamic Parameters., Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği A.B.D.
