Batı Anadolu'da yayılış gösteren Jurinea cadmea Boiss. subsp. cadmea ve Jurinea cadmea subsp. nifensis Yıldırım & Şenol'un taksonomisi, hayat döngüsü ve üreme biyolojisi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu tez çalışmasında Türkiye'de yayılış gösteren Jurinea cadmea'nın alt türleri J. cadmea Boiss. subsp. cadmea ve J. cadmea subsp. nifensis Yıldırım & Şenol'un üzerine morfolojik, ekolojik, anatomik ve moleküler düzeyde çalışmalar yapılmıştır. Ayrıca türün hayat döngüsünün ortaya konulması açısından popülasyon düzeyinde üreme biyolojisi çalışmaları da gerçekleştirilmiştir. Bu tez çalışmada, toplam da 4 farklı popülasyonda (İzmir/Nif Dağı, İzmir/Bozdağ, Denizli/Babadağ ve Muğla/Oyuklu Dağı) tespit edilen hedef taksonlar olan J. cadmea subsp. nifensis ve J. cadmea subsp. cadmea'nın toplam 34 makro-mikromorfolojik ve 17 anatomik özelliği araştırılmıştır. Araştırılan J. cadmea alt türleri arasındaki filogenetik ilişkileri belirlemek için DNA'ları izole edilmiş ve her iki alt türünün nükleer ribozomal DNA'sının ITS dizileri ve kloroplast DNA'sının trnL-F dizileri karşılaştırılmıştır. Araştırılan morfolojik özelliklerin çoğu için değişkenlik katsayısının en düşük değerleri J. cadmea subsp. nifensis'te bulunurken, araştırılan morfolojik özelliklerin çoğu için değişkenlik katsayısının en yüksek değerleri Muğla popülasyonundaki bireylerde bulunmuştur. Popülasyon içi ve popülasyonlar arası seviyelerde, araştırılan her iki J. cadmea alt türü için en değişken morfolojik özelliği olarak kapitula sayısı/bitki özelliği olduğu görülmüştür. Cluster analizi, Bozdağ ve Muğla popülasyonlarından (J. cadmea subsp. cadmea) bireylerin aken ve papus morfolojisi açısından en benzer olduğunu göstermiştir, Babadağ (J. cadmea subsp. cadmea) ve Nif Dağı popülasyonlarından (J. cadmea subsp. nifensis) bireylerin en benzer olduğunu gösterip aynı analiz temelinde esas olarak aken, papus, yaprak, çiçek ve fillarin morfolojisine dayalı olarak ayrı gruplara ayrılmıştır. J. cadmea alt türlerinin morfometrik analizi, en önemli ayırt edici özelliklerin aken ve papus morfolojisi ile ilgili olanlar olduğunu göstermiştir. Glanduları tüylü olan/olmayan aken, papusun rengi ve yapısı ve ayrıca papusun olgunlaşınca akenden ayrılması/akende kalması J. cadmea alt türlerini ayırmak için çok iyi taksonomik karakterlerdir. Sonuç olarak gerçekleştirilen morfolojik, anatomik ve moleküler çalışmaların korole edilmesi sonucunda J. cadmea subsp. cadmea ve J. cadmea subsp. nifensis'in her açıdan birbirlerinden net olarak izole olmuş alttürler oldukları ortaya konulmuştur.;Jurinea cadmea subsp. cadmea, Jurinea cadmea subsp. nifensis, Türkiye, endemik, taksonomi.;Jurinea cadmea subsp. cadmea, Jurinea cadmea subsp. nifensis, Türkey, endemic, taksonomy.

Açıklama

Fen Fakültesi, Biyoloji A.B.D. Araştırma Projesi
Araştırma Projesi elektronik ortamda bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye