Orta Gediz Havzasında (Salihli-Kargın) toprak erozyonu hızının 210Pb tekniği ile belirlenmesi ve sonuçların değerlendirilmesi için genel bir yazılımın geliştirilmesi

Bitki örtüsü tahrip edilmiş olan toprağın, su veya rüzgarın etkisiyle aşınıp taşınması ve birikmesi, erozyon olarak nitelendirilmektedir. Erozyon, ülkemizde olduğu gibi bütün dünyada da farklı şiddette meydana gelen bir afettir. Ülkemiz topraklarının %14'ünde hafif, %20'sinde orta ve %63'ünde şiddetli ve çok şiddetli derecede erozyon tehlikesi mevcuttur. Erozyon ile mücadelede ilk bilinmesi gereken parametre erozyon hızıdır. Erozyon hızı tayininden toprağın yıllık hareketi incelenmekte ve bunun için çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Son yıllarda geliştirilen bir yöntemde radyoaktif izleyicileri kullanmaktır. Kullanılan radyoaktif elementler ise 7Be, 137Cs ve 210Pb’dur. Bu çalışmada Orta Gediz Havzası’nda bulunan Kargın Köyü tarım alanı için erozyon hızı 210Pb radyoaktif elementi kullanılarak belirlenmiştir. Hazırlanan örneklerin 210Pb aktiviteleri Ortec firmasına ait “Octete Plus Alfa Spektroskopi” yarı iletken detektörü ile ölçülmüştür. Ölçümler sonucunda denge üstü 210Pb envanteri referans noktası için 3723,04 Bq m-2, erozyon noktası için 2544,42 Bq m-2 ve depozisyon noktası için 4138,57 Bq m-2 olarak hesaplanmıştır. Sonuçlar 210Pb ölçüm tekniği için geliştirilen yazılımın yardımı ile değerlendirilmiş ve çalışma alanı için erozyon hızı belirlenmiştir. Erozyon hızı -2,67 kg m-2 y-1 ile 0,51 kg m-2 y-1 arasında değiştiği tespit edilmiş ve ortalama erozyon hızı ise -1,48 kg m-2 y-1 olarak tayin edilmiştir.