Selülaz enziminin selülozik esaslı kumaşlar üzerine etkisi
Küçük Resim Yok
Tarih
2008
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Selülaz enzimleri, selülozik esaslı liflerin terbiyesinde son zamanlarda yaygın olarak kullanılan enzimlerdir. Özellikle selüloz üzerine etkili olmaları nedeniyle, uygun şekilde çalışılmadığında selülozik esaslı kumaşlarda meydana getirdikleri zararlar önemli bir sorun olmaktadır. Her ne kadar selülazla işlem sonrası deaktivasyon, prospektüslerde önerilen bir işlem adımı olsa da zaman zaman işletmelerden gelen şikayetler ya da sorunlar bize, bazen bu adımın atlandığını düşündürmektedir. Bu çalışmanın amacı viskon ve pamuklu kumaşlarda biyoparlatma sonrası deaktive edilmemiş halde kalan selülaz artıklarının mekanik etki olmadan kumaşta meydana getirdiği değişikliklerin incelenmesidir. Enzimatik işlem sonrası viskon ve pamuklu kumaşlar 30–60–120–240 dk, 1 gün ve 1 hafta süreyle selülazla birlikte yaş halde bekletilmiş ve değerlendirme amacıyla pillinglenme dereceleri, gramaj değişimi, iplik mukavemeti ölçülmüş, Harrison gümüş ve fehling testi yapılmıştır. Yapılan denemeler sonucunda, selülaz enziminin pilling sorununu azaltma açısından pamuktaki (biyoparlatma sonrası pilling derecesi 5) ve viskondaki (biyoparlatma sonrası pilling derecesi 2,5) etkilerinin farklı olduğu belirlenmiştir. Viskonda, pamuktaki kadar etkili olamamasına rağmen, kumaşta ciddi zararlar oluşturabildiği görülmüştür. İster pamuklu ister viskon olsun biyoparlatmanın ardından selülaz enzimin deaktive edilmesi gereklidir. Aksi taktirde pamuklu kumaşta %13’e, viskon kumaşta ise %23’e varan ciddi zararlar meydana gelmektedir.
Nowadays cellulase enzymes are commonly used for finishing of cellulosic fabrics. If application of the enzymes isn’t suitable for textile materials, chemical damage on the fabrics will be an important problem. Sometimes we encounter mechanical and/or chemical damage problem, when the samples from industry are tested in our laboratory. Although deactivation step is necessary, sometimes it can be eliminated in some mills. The purpose of this research was to investigate the influence of cellulase waste on the cellulosic fabrics. Viscose and cotton fabrics were used for trials. After biopolishing, viscose and cotton fabrics stayed with cellulase enzyme for 30-60- 120-240 min, a day and a week. The effects of enzyme were defined by pilling degree, weight loss, yarn strength, silver nitrate and fehling tests. The obtained results indicated that cellulose enzymes were more effective for cotton fabrics (After biopolishing, pilling degree is 5) than viscose ones (After biopolishing, pilling degree is 2,5). But chemical damage on viscose fabrics occurred. So deactivation stage was very important for two types of fabrics. If there is active cellulase on the cellulosic fabrics, very important strength losses and chemical damage will occur. Strength losses are % 13 for cotton fabric and %23 for viscose fabric.
Nowadays cellulase enzymes are commonly used for finishing of cellulosic fabrics. If application of the enzymes isn’t suitable for textile materials, chemical damage on the fabrics will be an important problem. Sometimes we encounter mechanical and/or chemical damage problem, when the samples from industry are tested in our laboratory. Although deactivation step is necessary, sometimes it can be eliminated in some mills. The purpose of this research was to investigate the influence of cellulase waste on the cellulosic fabrics. Viscose and cotton fabrics were used for trials. After biopolishing, viscose and cotton fabrics stayed with cellulase enzyme for 30-60- 120-240 min, a day and a week. The effects of enzyme were defined by pilling degree, weight loss, yarn strength, silver nitrate and fehling tests. The obtained results indicated that cellulose enzymes were more effective for cotton fabrics (After biopolishing, pilling degree is 5) than viscose ones (After biopolishing, pilling degree is 2,5). But chemical damage on viscose fabrics occurred. So deactivation stage was very important for two types of fabrics. If there is active cellulase on the cellulosic fabrics, very important strength losses and chemical damage will occur. Strength losses are % 13 for cotton fabric and %23 for viscose fabric.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Malzeme Bilimleri, Tekstil
Kaynak
Tekstil ve Konfeksiyon
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
18
Sayı
1
