Büyük Menderes sucul sisteminde çevresel kirlilik ve toksikolojik sonuçları

PCBs, Buyuk Menderes, carp, lipid peroxidation products.;Poliklorlu bifeniller, Büyük Menderes nehri, çevresel kirlilik, sazan, lipit peroksidasyonu.;Sunmus oldugumuz bu proje kapsamında Büyük Menderes havza ve deltasında biyotik (plankton ve balık türleri) ve abiyotik örneklerde (nehir suyu ve sediment) "Yüksek Öncelikli Kirleticiler" listesinde yer alan, ekosistem ve insanlar üzerindeki ciddi toksik etkileri oldugu bilinen çoklu klorlu bifeniller (PCB) gaz kromatografisi-elektron yakalayıcı detektör (GC-ECD) aracılıgıyla ölçülerek kimyasal kirlilik düzeyi degerlendirilmistir. Bu amaçla nehir havzası boyunca belirlenen 3 farklı istasyondan Temmuz 2009 döneminde yapılan örnekleme çalısmasıyla elde edilen örneklerde analizler gerçeklestirilmis ve toplam 7 PCB türevi abiyotik örneklerde, planktonda ve Cyprinus carpio'da ölçülmüstür. Çalısmanın ikinci asamasında membran hasarının göstergesi olarak fosfolipit oksidatif parçalanma ürünü 8 adet karbonil bilesigi GC-ECD teknigi ile analiz edilmistir. Sazan karacigerlerinde PCB-28 hariç, Söke degerlerinin Isıklı ve Sarayköy degerlerine göre daha yüksek oldugu gözlenmektedir. Yine sazan karacigeri LPO analizi sonuçlarına göre Söke istasyonu propanal konsantrasyonu diger iki istasyona göre anlamlı derecede yüksek bulunmustur. Butanal, pentanal ve oktanal, ölçülebilirlik sınırlarının altındadır. Kirlilik analizi yapılan plankton, su ve sediment örnekleri için ise istasyonlar arasında anlamlı bir fark tespit edilememistir.