Atatürk ve İnönü'nün iki milli eğitim bakanı (Saffet Arıkan ve Hasan Ali Yücel) döneminde kültür siyaseti
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2006
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Biz tezimizde, “kültür” kavramının egimi de ihtiva ettigi için ve aynı zamanda diger tanımlarına da baglı kalarak, tezimize baslık teskil eden Saffet Arıkan ve Hasan Ali Yücel döneminin egitim politikası, egitimle ile ilgili diger icraatlarının yanı sıra güzel sanatlar, nesriyat siyaseti gibi konularını da ele alıp degerlendirmeye çalıstık. Birinci bölümde ele aldıgımız “Türk Ocaklarından Halkevlerine geçis” bölümünü islerken, Türk Ocaklarının faaliyetlerini sürdürdügü 1912 yılından Halkevlerinin kurulus tarihi olan 1932 yılına kadar geçen süreyi, bir “kültürel dönem” olarak almaktayız ki, bu dönemde harf inkılâbı gerçeklestirilmis, Halkevleri kurulmus, Darülfünun tasfiye olunarak üniversite reformu yapılmıstır. Türk Ocaklarının kurulusunu; bahsettigimiz dönem içinde ne gibi faaliyetler gerçeklestirdiklerini ve Halkevlerine nasıl geçildigini bu bölümde anlattık. Dolayısıyla II. Mesrutiyetʼten 1933 Darülfünun reformuna kadar olan devreyi kültürel bir dönem olarak degerlendirerek, “Türk Ocaklarından Halkevlerine geçis” baslıgını koyduk. II. Bölüm ise Saffet Arıkanʼın Kültür Bakanlıgı yaptıgı dönemdir. Atatürkʼün süphesiz dogrudan girisimleri ile tam bir millilesme / uluslasma yasandıgı devredir. Bu zaman dilimini maarif politikalarından, güzel sanatlara, nesriyat politikasından, tarih ve dil ile ilgili çalısmalara varıncaya kadar ele alınıp incelemeye çalıstık. Bize göre, Arıkanʼın Milli Egitim Bakanlıgı dönem (19351938) milli-ulusal kültürʼün doruga çıktıgı dönemdir 1938ʼde Atatürk ölünce nönü Cumhurbaskanı olmustur. Atatürk ile yeni Cumhurbaskanı smet nönüʼnün kisisel ve siyasi iliskileri 1937 yılının son aylarından itibaren bozulmustur. Milli Sef smet nönü, Atatürk vefat ettiginde yanında bulunamamıstır. Ne var ki bilinen bu hakikat günümüzde ortaögretim T.C. nkılâp Tarihi ders kitaplarına bu sekilde yansımamakta, hiç böyle bir durumdan bahsedilmemektedir. Fakat, gerçek durum hiç de böyle degildir. Atatürk öldükten sonra Oʼnun döneminde görev yapan siyasi ve devlet adamları açıga alınıyor, yeni bir siyasi takım olusturuluyordu. Paraların üzerinden Atatürkʼün resimleri kaldırılıp, nönüʼnün resimleri yerlestiriliyor, nönü kaseli pullar, dolasıma sokuluyordu. Tezimize konu baslıgı teskil eden kültür politikasının rotası da,milli kültürden hümanist kültüre dogru dönüyordu. Son bölümde ise,Atatürkʼün 1938ʼde ölümü ile birlikte Hasan Ali Yücelʼin Maarif Vekilligine geçmesi egitim, özellikle kültür politikasında çok ciddi degisikliklilere sebep olacaktır. Bu bölümde, siyasi takım degisikliklerinin Yücelʼin Maarif Vekili olması ile ulusal milli kültürel siyasetinin hümanist kültürʼe dönüsmesindeki etkiyi anlamaya çalıstık. Hasan Ali Yücelʼin hayatı ile birlikte ilk nesriyat kongresinin ardından klasiklerin yayımlanmasını inceledik. I. Maarif Surasında karar alınmamasına ragmen Yunanca ve Latince ögrenime izin veren liselerin ilk klasik subelerinin açılısı, bütün ortaögrenim kurumlarına Mozart, Bethoven gibi sanatçıların eserlerinden olusan bir plak koleksiyonunun, ortaögretim kurumlarına mecbur edildigini, köy enstitülerinde Kral Oidupus, Satılmıs Nisanlı gibi garp oyunları ile faklı bir kültür olusturulmaya çalısıldıgını ispatlamaya çalıstık.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Saffet Arıkan, Hasan Ali Yücel, Kültür Siyaseti., Saffet Arıkan, Hasan Ali Yücel, The Culture Politics., Türkiye Cumhuriyeti Tarihi A.B.D.
