Antibiyotik içeren çeşitli oküler nano-taşıyıcı sistemlerin in vitro - in vivo değerlendirilmesi üzerine çalışmalar
Küçük Resim Yok
Tarih
2012
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
Bakteriyal keratit, çok sık karşılaşılan bir kornea hastalığıdır. Özellikle dirençli bakteriler ile tekrarlayan durumlarda, tedavi edilmediği takdirde genellikle körlüğe yol açmaktadır. Ofloksasin bakteriyal keratit tedavisinde uzun zamandan beri kullanılan florokinolon türü bir antibiyotiktir. Ofloksasin'in oftalmik kullanıma özel çözelti şeklinde farmasötik formları mevcuttur. Ne yazık ki günümüze kadar bakteriyal keratit tedavisinde antibakteriyal amaçla uygulanan ilaçlar göz yüzeyinde çok kısa süre kalarak gözyaşı ile enflamasyon bölgesinden akarak uzaklaşmaktadır. Oküler uygulanan ilaçlarda karşılaşılan en temel sorun, kornea bariyerinin geçilememesi ve göz yüzeyinde kalış süresinin çok az olmasıdır. Bu nedenlerle göz yüzeyinde oluşan enfeksiyonların tedavisinde istenen düzeyde başarı elde edilememektedir. Bu çalışmada tüm bu sorunların üstesinden gelmek amacıyla mikroemülsiyon formülasyonu ve yüksek devirli homojenizasyon ve mikroemülsiyon yöntemi ile nano yapılı lipit taşıyıcı formülasyonları hazırlanmıştır. Bu formülasyonlarda yağ olarak oleik asit, katı lipit olarak CHD 5, YEM olarak Tw 80 kullanılmıştır. OFX % 0.3 oranında ilave edilmiştir. Formülasyonların zeta potansiyellerinin arttırılması amacıyla formülasyonlara suda çözünen bir polimer olan kitozan oligosakkarit laktat ilave edilmiştir. Tüm kolloidal formülasyonlar pH, elektriksel iletkenlik, viskozite, TEM görüntüleri, yükleme etkinliği, içerik miktarı, partikül büyüklüğü, zeta potansiyeli ve salım profilleri açısından değerlendirilmiştir. Göz yüzeyinde kalma açısından önemli bir parametre olan zeta potansiyel değeri en yüksek olan formülasyon NH34 bulunmuştur. Tüm karakterizasyon sonuçları açısından formülasyonların tamamının göze uygulanılabilecek özellikte olduğu tespit edilmiştir. Kararlılık çalışmaları sonucunda 4 oC ve 25 oC'de tüm koloidal formülasyonların vizkozite, partikül büyüklüğü, zeta potansiyeli, pH değeri, OFX miktarı ve fiziksel görünüş açısından 12 ay boyunca kararlı oldukları görülmüştür. Yüksek devirli homojenizatör yöntemi ile elde edilen NH34 formülasyonundan hareketle insert formülasyonu çözücü uçurma yöntemi ile elde edilmiştir. İnsert formülasyonlarının geliştirilmesinde bazı formülasyonlara kitozan yerine polimer olarak yine suda çözünen % 0.75 oranında aljinat kullanılmıştır. İnsert formülasyonlarının kalınlık, çap, ağırlık, kırılabilirlik, etkin madde miktarı tespiti, nem absorplama, nem miktarı, yüzey görüntüleri, DSC analizi ve biyoadezyon gibi özellikleri araştırılmıştır. Salım özellikleri incelendiğinde polimer olarak aljinat içeren insertler 8 saatte %100 salımını tamamlamıştır, kitozan içeren insertler ise 36 saatte salımı % 95 civarında yaptığı görülmüştür. Biyoadezyon özellikleri incelendiğinde F3 formülasyonun en yüksek eğri altı alanına sahip olduğu görülmüştür. F3 insertinin özelliklerinin 1 ay boyunca saklanılan ortamlarda kararlı olduğu tespit edilmiştir. Difüzyon hücreleri kullanarak yapılan difüzyon çalışmalarında diyaliz memran kullanıldığında reseptör faza geçiş olduğu tespit edilmiştir. Membran yerine kornea dokusu kullanıldığında ise % 0.7 - 3.5 aralığında çok az bir difüzyon görülmüştür. Kitozan içeren insertlerde herhangi bir difüzyona rastlanmamıştır. Mikrobiyolojik çalışmalar kapsamında, elde edilen formülasyonların sterilizasyonu kontrol edilmiş ve göze uygulanma açısından steril oldukları tespit edilmiştir. OFX'in minunum etkin konsantrasyonu S. aureus ve E. coli'ye karşı araştırılmış ve sırasıyla 0,78 ve 0,39 og/mL olarak tespit edilmiştir. Formülasyonların in vitro antibakteriyal etkinliklerini araştırmak amacıyla disk difüzyon testi yapılmıştır. Formülasyonlar karşılaştırıldığında kitozanın artibakteriyel aktiviteye katkısı olduğu anlaşılmış ve kitozan içeren formülasyonların içermeyenlere göre etkinliğinin daha fazla olduğu görülmüştür. Bununla birlikte insert formülasyonlarında ise aljinatın E. coli'ye etkili olduğu, S. aureus'a karşı etkisiz olduğu görülmüştür. Formülasyonların göz yüzeyinde kalma süreleri tavşanlarda kıyaslanarak yapılmıştır. NH34 formülasyonu göz yüzeyinde 1 saat kalarak, göz yüzeyinde en uzun süre kalmayı başarabilmiştir. Çözelti tipinde olan ticari preparat ise 10 dakikada göz yüzeyinden kaybolmuştur. Aljnat içeren insertler 3 saat kalmayı başarabilmiş, kitozan içeren insertler ise 24 saat süre boyunca alt göz kapağında kalabildiği tespit edilmiştir. Keratit oluşturulmuş tavşanlar 1 hafta boyunca tedavi edilmiş ve formülasyonların etkinlikleri kıyaslamıştır. Tüm formülasyonların tedavide etkili olduğu gözlenmiştir. Aköz hümörden miktar tayini yapılmış ve aköz hümöre geçen konsantrasyonların minumum etkin konsatrasyondan daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, OFX'in daha etkin bir keratit tedavisi sağlaması amacıyla topikal mikroemülsiyon, nanoyapılı lipid taşıyıcılar ve insert formulasyonları başarı ile hazırlanmış ve istenilen oftalmik özelliklerin sağlandığı görülmüştür. Uzun süre gözde kalabilen insert formülasyonları ile hasta uyuncunun artması sağlanabilir ve uygulama sıklığı azaltılabilir.
Açıklama
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 2012
