Batı Anadolu'da yayılış gösteren endemik Centaurea Ensiformis P.H. Davis ve Centaurea Calolepis Boiss. taksonları üzerinde araştırmalar
Yükleniyor...
Tarih
2009
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Centaurea L. (Asteraceae) cinsi, Türkiye florasında %61.6’sı endemik olmak üzere, 192 taksonla temsil edilmektedir. Centaurea türleri, halk arasında tıbbi olarak, çesitli amaçlarla kullanılmaktadır. Centaurea türleri üzerinde yapılan fitokimyasal arastırmalar, genellikle seskiterpen laktonların, flavonoitlerin ve lignan glikozitlerinin izolasyonu ile sonuçlanmıstır. Bu çalısmada, endemik C. ensiformis P.H.Davis ve C. calolepis Boiss. bitkilerinin topraküstü kısımlarından hazırlanan hekzan, kloroform ve metanol ekstreleri üzerinde çesitli kromatografik yöntemler kullanılarak (AKK, VSK, KFE, TK, YH-KAK) izolasyon ve saflastırma çalısmaları yapılmıstır. Elde edilen saf maddelerin spektroskopik yöntemler (1D ve 2D NMR, kütle spektroskopisi, IR spektroskopisi) kullanılarak yapı tayinleri gerçeklestirilmistir. Ayrıca C. calolepis btikisinin metanol ekstresinden elde edilen fraksiyonlar üzerinde TK ve YBSK yöntemleri kullanılarak, ticari saf örnekler ile karsılastırma çalısmaları yapılmıstır. Sonuç olarak C. ensiformis hekzan ekstresinden 1 fitosterol [ -sitosterol, (CEH1)], metanol ekstresinden ise 4 basit fenolik bilesik ve fenolik glukozit [Gentisik asit 2-O- -D-glukozit: (CEB1), Taçiozit (CEB3), Protokatesik asit (CEB4), Vanilik asit 4-O- -D-glukozit (CEB7)], 1 aminoasit [L-fenilalanin: (CEB5)] , 2 asetofenon glukoziti [Picein:(CEB6), 4-hidroksiasetofenon 4-O-(2-O- -Dapiofuranozil)- -D-glukopiranozit (CEB8)], 3 fenilpropanoit glukoziti [siringin (CEB10), cis-p-kumarik asit- 4-O-(2 -O- -D-apiofuranozil)- -D-glukopiranozit (CEB12), 9-O-metilkoniferin (CEB15)] 1 kumarin glukoziti [Skopolin (CEB9)], 4 flavon glikoziti [Visenin-2 (CEB13), Saftozit (CEB14), Neosaftozit (CEB17), Krizoeriyol 7-O-rutinozit (CEB21)], 1 neolignan [Guaiaçilgliserol- -koniferileter- -2 metil eteri (CEB20)], 2 neolignan glukoziti [Dihidrodehidrokoniferilalkol-4-O- -Dglukopiranozit (CEB16), Dehidrokoniferilalkol-9'-metoksi 4-O- -D-glukopiranozit (CEB19)], 2 megastigman glukoziti [(3S,5R,6R,7E,9S)-megastigman-7-ene-3,5,6,9- tetrol 3-O- -D-glukopiranozit (CEB11), Megastigman-5-en-3,9-diol 3-O- -Dglukopiranozit (CEB18)] ve Sikimik asit, C. calolepis kloroform ekstresinden 1 seskiterpen [Sinisin (CCK1)], metanol ekstresinden ise 1 flavon glukoziti [Lusenin-2 (CCS1)] ve 1 fenilpropanoit [3-feruloilkinikasit (CCS2)] olmak üzere toplam 25 maddenin izolasyonu gerçeklesmistir. Ayrıca C. calolepis metanol ekstresi fraksiyonları ile karsılastırma çalısmaları sonucu bu bitkide 8 flavon glikoziti [(Saftozit (CEB14), Visenin-2 (CEB13), Viteksin (CCS3), zoviteksin (CCS4), Homoorientin (CCS5), Rutin (CCS6), Orientin (CCS7), Luteolin-7-O-glukozit (CCS8) ve Klorojenik asit (CCS9)] varlıgı tespit edilmistir. Her iki bitkide tüm kromatografik ve spektroskobik çalısmalar sonucu toplam 32 maddenin varlıgı saptanmıstır. Elde edilen maddelerin DPPH, ABTS ve DCFH yöntemleri kullanılarak antioksidan kapasiteleri, NF-kB inhibisyonu ve iNOS aktivite inhibisyonu yöntemleri ile antienflamatuvar aktiviteleri ve farklı insan hücre hatlarında in vitro sitotoksisitk etkileri arastırılmıstır. Protokatesik asit, Taçiozit ve Siringin yüksek antioksidan kapasiteye sahip bilesikler olarak saptanmıstır. Sadece Sinisin, antienflamatuvar özellik gösteren tek madde olarak bulunmustur. Yine denenen maddeler içerisinde sadece sinisin insan malign melanom (SK-MEL), duktal karsinom (BT-549) üzerinde ve domuz karaciger epitelyal hücrelerinde (PK-1) sitotoksik aktivite göstermistir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Farmasötik Botanik A.B.D.
