Lise öğrencilerinin denetim odaklarının bazı değişkenlere göre yordanması

Bu araştırma, cinsiyet, yaş, anne-baba eğitim düzeyi, not ortalaması, anne-baba tutumları algısı, anne-baba ile ilişkiye yönelik algı, sosyo-ekonomik düzey algısı, geçmişte yaşanan stres verici olaylar, şu andaki yaşantıda var olan stres verici olaylar ve anne-babanın evliliğinin devamı değişkenlerinin lise öğrencilerinin denetim odaklarını yordama gücünü saptamak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya katılan İzmir İl merkezindeki beş genel resmi lisenin 9., 10. ve 11. sınıflarında eğitim gören 410 kız ve 323 erkek olmak üzere toplam 733 kişi “Nowicki Strickland Denetim Odağı Ölçeği” ve demografik değişkenler ile bağımsız değişkenleri değerlendiren “Kişisel Bilgi Formu” nu yanıtlamışlardır. Araştırma verileri Aşamalı Çoklu Regresyon analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Aşamalı Çoklu Regresyon Analizinin sonuçları, babanın demokratik olarak algılanmasını tanımlayan Dummy 2 değişkeni, anne ile ilişkinin iyi olarak algılanmasını tanımlayan Dummy 1 değişkeni, baba ile ilişkinin orta olarak algılanmasını tanımlayan Dummy 2 değişkeni, anne-babanın evliliklerinin devam etmesini tanımlayan Dummy 1 değişkeni ve not ortalaması değişkenlerinin denetim odağının anlamlı yordayıcıları olduklarını ortaya koymuştur. Araştırma sonuçları, denetim odağı varyansının % 4ʼünün babanın demokratik olarak algılanması, % 2.8ʼinin anne ile ilişkinin iyi olarak algılanması, % 1.4ʼünün baba ile ilişkinin orta olarak algılanması, % .7ʼsinin anne-babanın evliliklerinin devam etmesi ve % .7ʼsinin not ortalaması tarafından açıklandığını göstermiştir. Analize giren bu beş değişken denetim odağı puanlarındaki varyansın % 9.6ʼsını açıklamıştır. Sonuç olarak araştırma bulguları, denetim odağının en önemli yordayıcısının algılanan baba tutumunun demokratik olması, ikinci önemli yordayıcısının anne ile algılanan ilişkinin iyi olması, üçüncü önemli yordayıcısının baba ile algılanan ilişkinin iyi olması olduğunu; son iki yordayıcı değişken olan anne-babanın evliliğinin devamı ve not ortalaması değişkenlerinin de denetim odağındaki varyansı eşit oranda açıkladıklarını göstermektedir.