Doğal kaynaklı yeni moleküllerin potansiyel nöroprotektif etkilerinin belirlenmesi

Küçük Resim Yok

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/closedAccess

Özet

Nörodejeneratif hastalıklar (NDH), nöron hücrelerinin ölümünden kaynaklanan ve genellikle yaşlılıkla ilişkilendirilen bir grup hastalığı kapsamaktadır. Türkiye gibi gelişmekte olan toplumlarda nüfusun hızla yaşlanması, NDH'ların görülme sıklığını arttırmakta ve bu durum hem aileler hem de sağlık sistemi üzerinde büyük bir yük oluşturmaktadır. Mevcut tedavilerin sadece semptomatik fayda sağlaması da NDH'ları en önemli sağlık sorunlarından biri haline getirerek etkin tedavi keşfinin önemine dikkat çekmektedir. NDH'lar patolojik mekanizmaları birbirinden oldukça farklı çeşitli nörolojik bozuklukları içerse de artmış oksidatif stres ortak etiyolojilerden biri olarak öne sürülmekte ve oksidatif dengeyi korumaya yönelik yaklaşımlar NDH'ların tedavisi için umut vaat etmektedir. Hem literatürde yapılan çalışmalar hem de proje ekibimizin önceki çalışmaları Astagalus türlerinden elde edilen bir sapogenin olan sikloastrogenol'ün (SA) hücrenin oksidatif strese karşı en önemli koruma mekanizmalarından biri olan NRF2 yolağının aktivasyonu ile nöroprotektif etki gösterdiğini kanıtlamıştır. Bu verilerden yola çıkarak gerçekleştirdiğimiz ön çalışmalar yine Astragalus türlerinden izole edilen siklosefagenol'ün (SF) de potent bir nöroprotektif molekül olduğunu göstermiştir. Bunun üzerine ön çalışmalarımız kapsamında mikrobiyal biyotransformasyon ile 20 adet yeni SF türevi elde edilmiştir. Proje kapsamında öncelikle 20 metabolitin H2O2'ye karşı nöroprotektif etkisi SH-SY5Y hücrelerinde incelenmiş ve 11 tanesinin umut verici nöroprotektif etkisi olduğu gösterilmiştir. Ardından yapılan ileri çalışmalar, seçilen metabolitlerin ROS miktarını azalttığını, hücre ölüm belirteçlerini geriye çevirdiğini ve mitokondriyal membranın bütünlüğünü koruduğunu göstermiştir. Ayrıca verilerimiz moleküllerin NRF2 aktivitesini arttırdığını da işaret etmektedir. Böylece proje önerisinde belirlediğimiz amaçlara ulaşılmış ve literatüre potent nöroprotektif metabolitler kazandırılmıştır.

Açıklama

Eczacılık Fakültesi, Biyokimya A.B.D. Araştırma Projesi
Araştırma Projesi elektronik ortamda bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye