Batı Anadolu'da yayılış gösteren Jurinea cadmea Boiss. subsp. cadmea ve Jurinea cadmea subsp. nifensis Yıldırım & Şenol'un taksonomisi, hayat döngüsü ve üreme biyolojisi
Küçük Resim Yok
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu tez çalışmasında Türkiye'de yayılış gösteren Jurinea cadmea'nın alt türleri J. cadmea Boiss. subsp. cadmea ve J. cadmea subsp. nifensis Yıldırım & Şenol'un üzerine morfolojik, ekolojik, anatomik ve moleküler düzeyde çalışmalar yapılmıştır. Ayrıca türün hayat döngüsünün ortaya konulması açısından popülasyon düzeyinde üreme biyolojisi çalışmaları da gerçekleştirilmiştir. Bu tez çalışmada, toplam da 4 farklı popülasyonda (İzmir/Nif Dağı, İzmir/Bozdağ, Denizli/Babadağ ve Muğla/Oyuklu Dağı) tespit edilen hedef taksonlar olan J. cadmea subsp. nifensis ve J. cadmea subsp. cadmea'nın toplam 34 makro-mikromorfolojik ve 17 anatomik özelliği araştırılmıştır. Araştırılan J. cadmea alt türleri arasındaki filogenetik ilişkileri belirlemek için DNA'ları izole edilmiş ve her iki alt türünün nükleer ribozomal DNA'sının ITS dizileri ve kloroplast DNA'sının trnL-F dizileri karşılaştırılmıştır. Araştırılan morfolojik özelliklerin çoğu için değişkenlik katsayısının en düşük değerleri J. cadmea subsp. nifensis'te bulunurken, araştırılan morfolojik özelliklerin çoğu için değişkenlik katsayısının en yüksek değerleri Muğla popülasyonundaki bireylerde bulunmuştur. Popülasyon içi ve popülasyonlar arası seviyelerde, araştırılan her iki J. cadmea alt türü için en değişken morfolojik özelliği olarak kapitula sayısı/bitki özelliği olduğu görülmüştür. Cluster analizi, Bozdağ ve Muğla popülasyonlarından (J. cadmea subsp. cadmea) bireylerin aken ve papus morfolojisi açısından en benzer olduğunu göstermiştir, Babadağ (J. cadmea subsp. cadmea) ve Nif Dağı popülasyonlarından (J. cadmea subsp. nifensis) bireylerin en benzer olduğunu gösterip aynı analiz temelinde esas olarak aken, papus, yaprak, çiçek ve fillarin morfolojisine dayalı olarak ayrı gruplara ayrılmıştır. J. cadmea alt türlerinin morfometrik analizi, en önemli ayırt edici özelliklerin aken ve papus morfolojisi ile ilgili olanlar olduğunu göstermiştir. Glanduları tüylü olan/olmayan aken, papusun rengi ve yapısı ve ayrıca papusun olgunlaşınca akenden ayrılması/akende kalması J. cadmea alt türlerini ayırmak için çok iyi taksonomik karakterlerdir. Sonuç olarak gerçekleştirilen morfolojik, anatomik ve moleküler çalışmaların korole edilmesi sonucunda J. cadmea subsp. cadmea ve J. cadmea subsp. nifensis'in her açıdan birbirlerinden net olarak izole olmuş alttürler oldukları ortaya konulmuştur.
In this thesis study, morphological, ecological, anatomical and molecular studies 2 subspecies of Jurinea cadmea Boiss. distributed in Turkey were investigated. In order to reveal the life cycle of the Jurinea cadmea subspecies on population level, reproductive biology studies were also carried out. A total of 34 macro-micromorphological and 17 anatomical features of Jurinea cadmea subspecies in 4 population (İzmir/Nif Dağı, İzmir/Bozdağ, Denizli/Babadağ ve Muğla/Oyuklu Dağı) were investigated. To determine the phylogenetic relationships between the investigated J. cadmea taxa, the ITS sequences of nuclear ribosomal DNA and trnL-F sequences of chloroplast DNA from isolated DNA were compared. For most of the investigated morphological traits the lowest values of the coefficient of variability were found in individuals from Nif Dağı population, while the highest values of the coefficient of variability for most of the investigated morphological traits were found in individuals from the Muğla population. Investigated feature the number of capitulum per plant appeared to be the most variable morphological feature for both J. cadmea subspecies, on intra-population and inter-population levels. In term of cluster analysis, individuals from Bozdağ and Muğla populations (J. cadmea subsp. cadmea) proved to be the most similar when is about morphology of achenes and pappus, while individuals from Babadağ (J. cadmea subsp. cadmea) and Nif Dağı population (J. cadmea subsp. nifensis) based on the same analysis were separated into separate groups mainly based on the morphology of achenes, pappus, leaves, flowers and phyllaries. Morphometric analysis of J. cadmea subspecies were shown that morphology of achenes and pappus are the most important discriminating characters for the investigated subspecies. Presence/absence of glandular on the achene, the color and structure of the pappus, as well as the separation/non-separation of the pappus from the achene after ripening were shown as very good taxonomic characters for separating J. cadmea subspecies. As a result of the correlation of morphological, anatomical, and molecular studies performed, J. cadmea subsp. cadmea and J. cadmea subsp. nifensis have been shown to be subspecies that are clearly isolated from each other in all respects.
In this thesis study, morphological, ecological, anatomical and molecular studies 2 subspecies of Jurinea cadmea Boiss. distributed in Turkey were investigated. In order to reveal the life cycle of the Jurinea cadmea subspecies on population level, reproductive biology studies were also carried out. A total of 34 macro-micromorphological and 17 anatomical features of Jurinea cadmea subspecies in 4 population (İzmir/Nif Dağı, İzmir/Bozdağ, Denizli/Babadağ ve Muğla/Oyuklu Dağı) were investigated. To determine the phylogenetic relationships between the investigated J. cadmea taxa, the ITS sequences of nuclear ribosomal DNA and trnL-F sequences of chloroplast DNA from isolated DNA were compared. For most of the investigated morphological traits the lowest values of the coefficient of variability were found in individuals from Nif Dağı population, while the highest values of the coefficient of variability for most of the investigated morphological traits were found in individuals from the Muğla population. Investigated feature the number of capitulum per plant appeared to be the most variable morphological feature for both J. cadmea subspecies, on intra-population and inter-population levels. In term of cluster analysis, individuals from Bozdağ and Muğla populations (J. cadmea subsp. cadmea) proved to be the most similar when is about morphology of achenes and pappus, while individuals from Babadağ (J. cadmea subsp. cadmea) and Nif Dağı population (J. cadmea subsp. nifensis) based on the same analysis were separated into separate groups mainly based on the morphology of achenes, pappus, leaves, flowers and phyllaries. Morphometric analysis of J. cadmea subspecies were shown that morphology of achenes and pappus are the most important discriminating characters for the investigated subspecies. Presence/absence of glandular on the achene, the color and structure of the pappus, as well as the separation/non-separation of the pappus from the achene after ripening were shown as very good taxonomic characters for separating J. cadmea subspecies. As a result of the correlation of morphological, anatomical, and molecular studies performed, J. cadmea subsp. cadmea and J. cadmea subsp. nifensis have been shown to be subspecies that are clearly isolated from each other in all respects.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Botanik, Botany, Jurinea cadmea subsp. cadmea, Jurinea cadmea subsp. nifensis, Türkiye, endemik, taksonomi, Jurinea cadmea subsp. cadmea, Jurinea cadmea subsp. nifensis, Türkey, endemic, taksonomy
