Ayrımlı eğimlerde oluşum gösteren rhodoxeralf ve rendoll topraklarında minerallerin toprak pedonu boyunca pedogenetiksel dağılımları üzerine araştırmalar

Bu araştırma, Ege bölgesinde yer alan Muğla ili Yatağan Havzası topraklarından olan Rhodoxeralf ve Rendoll büyük toprak gruplarında, minerallerin pedogenetiksel dağılımlarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu büyük toprak gruplarını içeren Yatağan tepe ile Kayışalanı tepelerinin doruk, sırt ve yamaç fizyografik birimleri içerisinde yer alan pedonlarda gözlenen ayrımlı tabaka veya horizonlardan toprak örnekleri alınmıştır. Alınan toprak örneklerinde tane büyüklüğü dağılımı ve ayrımlı mineraller ile bunların yüzdesel nicelikleri polarize mikroskop gözlemleri, laboratuvar ve x-ray analiz yöntemleri kullanılarak belirlenmiştir. Analiz sonuçlarına göre, 2000 - 50æ boyutları arasındaki tanelerin pedon derinliği boyunca düşük niceliklerde, 50æ{dan küçük tanelerin ise yüksek nicelikte olduğu saptanmıştır. 50æ{dan küçük tanelerin pedon içerisindeki yoğunluğu, kil boyutunu içeren kireçli ana özdeklerin fiziksel parçalanma ve kimyasal ayrışmaları sonucu ortama kil ve mil tane büyüklüğü boyutuna sahip parçaları vermesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. Rhodoxeralf topraklarında kimyasal ayrışmaya ve fiziksel parçalanmaya karşı oldukça dayanıklı olan opal, kuvars, hipersten, hornblend, augit, turmalin ve opak grubu minerallerin genelde pedon derinliği boyunca azaldıkları saptanmıştır. Buna karşın hematit, kalsit, illit, feldspat, mika ve zirkon mineralleri niceliklerinin, pedon derinliği boyunca taşınma ve birikim işlevi nedeni ile alt horizonlarda yoğunlaştığı belirlenmiştir. Mollisol sırasında yeralan rendoll büyük toprak grubu, çok kireçli ana özdekler üzerinde oluştuklarından tüm horizonlar yüksek nicelikte serbest CaCO3 içerdikleri belirlenmiştir. Rendoll topraklarında opal, hematit, feldispat, kuvars, hipersten, hornblend, augit, turmalin ve opak grubu minerallerin nicelikleri pedon derinliği boyunca azalırken, kalsit, illit, ve mika grubu mineralleri niceliklerinin ise arttığı saptanmıştır.;Rhodoxeralf, Rendoll, Mineral, X-Ray Diffractions.;Rhodoxeralf, Rendoll, Mineral, X-Ray Difraktometresi.